Instytut Rozwoju Miast i Regionów w Krakowie zastąpi KIPPiM
Po ubiegłorocznym połączeniu Instytutu Rozwoju Miast i Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, nastąpić ma kolejna zmiana. W tym miesiącu na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt, dotyczący zmiany nazwy Krajowego Instytutu Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa. Instytut Rozwoju Miast i Regionów to planowana nowa nazwa dla powstałego rok temu KIPPiM. Planowane są też dodanie do zakresu zadań polityki regionalnej i miejskiej oraz formalną zmianę siedziby. Instytut zlokalizowany będzie, podobnie jak dawny IRM, w Krakowie.
Regiony pomogą w uzyskaniu środków europejskich
Rozszerzony zostać ma zakres działania Instytutu – o politykę regionalną i miejską. Jak czytamy w uzasadnieniu na stronach Kancelarii Premiera:
Polityka regionalna, miejska oraz rewitalizacja, z uwagi na rosnące zapotrzebowanie administracji centralnej oraz lokalnej na wsparcie eksperckie, jest obecnie dominującym obszarem w działalności Instytutu.
Zmiana dotyczy również ministra, któremu podlega Instytut. W projekcie zaproponowano przekazanie nadzoru nad Instytutem ministrowi właściwemu do spraw rozwoju regionalnego, w miejsce dotychczas sprawującego nadzór ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa. Wskazanie ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego ma być właśnie konsekwencją rozszerzenia zakresu działalności Instytutu. Wiązać ma się z tym także przeniesienie zakresu budżetowego z dziedziny 18 – Budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo do dziedziny 34 – Rozwój regionalny (link) i ułatwienie w uzyskiwaniu środków europejskich. Jednym z efektów zmiany zakresu ma być zmiana nazwy Krajowego Instytutu Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa na „Instytut Rozwoju Miast i Regionów”.
Powrót do Krakowa
Projekt rozporządzenia obejmuje zmianę nazwy i siedziby, zmianę ministra nadzorującego oraz zmianę zakresu działania Instytutu. Jednostka badawcza miałaby nazywać się “Instytutem Rozwoju Miast i Regionów” i zlokalizowana być, podobnie jak wcześniej Instytut Rozwoju Miast, w Krakowie. W uzasadnieniu projektu czytamy m.in. o posiadaniu przez Instytut prawa wieczystego użytkowania gruntu zlokalizowanego w Krakowie wraz z prawem własności budynku. Dodatkowo większość pracowników Instytutu, w tym dyrektor, zastępca dyrektora ds. naukowych oraz księgowość pracują właśnie w stolicy Małopolski.
Wątpliwości wobec przenosin w formie rozporządzenia ma Rządowe Centrum Legislacji. W odpowiedzi RCL czytamy:
Zgodnie z brzmieniem § 17 rozporządzenia, reorganizacja instytutu polega na: zmianie przedmiotu lub zakresu jego działania, zmianie dotychczasowej nazwy, zmianie ministra nadzorującego. Jednocześnie należy wskazać, że § 18 rozporządzenia zawiera zamknięty katalog wskazujący zakres przedmiotowy aktu o reorganizacji. Powyższy przepis nie wskazuje na określenie siedziby instytutu. Co więcej należy wskazać, że w myśl art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych, to rozporządzenie o utworzeniu instytutu określa siedzibę instytutu.
Eksperci RCL sugerują wydanie rozporządzenia, nowelizujące wcześniejsze w sprawie utworzenia Instytutu.
Krótka, burzliwa historia KIPPiM
Krajowy Instytut Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa powstał na początku roku w wyniku połączenia dwóch instytutów zajmujących się tematami miejskimi: Instytutu Rozwoju Miast z Krakowa oraz Instytutu Gospodarki Przestrzennego i Mieszkalnictwa z siedzibą w Warszawie. Instytut Rozwoju Miast (IRM) powstał w 2002 roku w wyniku połączenia krakowskiego Oddziału Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej oraz Instytutu Gospodarki Mieszkaniowej. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa (IGPiM) był spadkobiercą powołanych w 1949 roku Instytutów Urbanistyki i Architektury oraz Budownictwa Mieszkaniowego, połączonych w roku 1974.
Pierwsze informacje o połączeniu obu instytutów pojawiły się w marcu 2017 roku. Początkowo Instytut nosić miał nazwę Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki. Tę nazwę “zajęła” jedna instytucja kultury, powołana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, powstała przez zarządzenie z 21 listopada. Choć w grudniu informowano jeszcze, że jednostka badawcza przyjmie nazwę „Narodowy Instytut Architektury, Urbanistyki, Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, to finalnie w ostatnich dniach ubiegłego roku poznaliśmy nazwę Krajowy Instytut Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa. Obecna zmiana będzie kolejną w przeciągu ostatnich kilkunastu miesięcy.