AKTUALNOŚCI

Procedura planistyczna i dyskusje publiczne na odległość – w Tarczy 4.0.

Dziś odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu tzw. tarczy antykryzysowej 4.0. Projekt został skierowany do sejmowej komisji finansów publicznych. Zawarte zostały w nim regulacje z wielu dziedzin, w tym planowania przestrzennego.

Planowana jest zmiana w ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, która określa stawki za wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Zgodnie z zapowiedziami, proponowana stawka domyślna ma wynosić 598 złotych. Całkowicie zwolnieni z tej opłaty będą właściciele oraz użytkownicy wieczyści nieruchomości, dla których będzie wydawana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, bez względu na cel wydania tej decyzji.

W obowiązującym stanie prawnym każdy ma prawo wystąpić z wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy, nawet niedysponujący jakimkolwiek prawem do nieruchomości. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2018 r. wydano w całym kraju ponad 146 tysięcy decyzji o warunkach zabudowy. Jak podają autorzy projektu, większość wniosków trafiających do gmin jest składana przez osoby trzecie, niebędące właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości. Ponad 102 tysiące, które dotyczyły zabudowy mieszkaniowej, zostały wydane bez obowiązku wniesienia opłaty – nawet jeśli wnioskujący o “wuzetkę” nie był właścicielem nieruchomości.

Jeśli projektowane rozwiązania wejdą w życie, to opłata w pełnej wysokości będzie należna od wszystkich wniosków o wydanie decyzji składanych przez osoby inne niż właściciele lub użytkownicy wieczyści – także tych, którzy planują realizację inwestycji mieszkaniowej. Autorzy ustawy zakładają, że wprowadzenie opłaty w wysokości 598 zł zmniejszy liczbę wniosków od tych podmiotów o 15%, zaś wpływy gmin z tytułu opłaty skarbowej za wydawanie decyzji “wz” zwiększą się o ok. 51 mln zł rocznie.

Celem jest zmniejszenie liczby wydawanych decyzji, ograniczenie spekulacji gruntami i konfliktów powstających przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, a także poprawa stanu finansów gmin przez częściowe sfinansowanie prowadzenia tych postępowań z wpływów z opłaty skarbowej. W konsekwencji obecnych przepisów, nie wszystkie “wuzetki” przekładają się na uzyskane pozwolenia na budowę. Jednocześnie praca nad wnioskami stanowi obciążenie administracyjne dla urzędów gmin.

Autorzy projektu Tarczy 4.0 zauważyli również na ważny finansowy aspekt planowania przestrzennego. Z chwilą wejścia nowego planu miejscowego w życie (na terenie, na którym była tzw. „luka planistyczna”) wartość nieruchomości może być uzależniona m.in. od wydanych decyzji o warunkach zabudowy. Może to mieć wpływ na znaczne obniżenie lub brak możliwości naliczenia opłaty planistycznej. Zmniejszenie liczby spekulacyjnych “wuzetek” może również wpłynąć pozytywnie na proces opracowywania miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego.

Proponowane zmiany dotyczące wydawania decyzji o warunkach zabudowy mogę jednak stosunkowo w niewielkim stopniu poprawić stan budżetu gminy. Rozwiązaniem mogłyby być systemowe zmiany w planowaniu przestrzennym, które dadzą długofalowe, wymierne skutki także w sferze finansowania systemu.

Procedury planistyczne online

Projektowane przepisy zawierają umożliwienie prowadzenia procedur planistycznych oraz dyskusji publicznej w sposób dostępny dla każdego zainteresowanego. Wprowadzony art. 8c, umożliwia wniesienie
uwag oraz wniosków do dokumentów planistycznych w postaci papierowej lub elektronicznej, również za pomocą poczty elektronicznej lub formularzy zamieszczonych przez organ w Biuletynie Informacji Publicznej. Kolejny artykuł 8d. zapewnia zaś “prowadzenie dyskusji publicznej również za pomocą środków porozumiewania się na odległość, zapewniających jednoczesną transmisję wizji i dźwięku”.

Projekt wprowadza również obowiązek zamieszczania w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej organu:

Uchwał o przystąpieniach do sporządzenia

  • Studium
  • miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
  • uchwały krajobrazowej
  • projektu audytu krajobrazowego
  • planu zagospodarowania przestrzennego województwa.

Wyłożeń do publicznego wglądu:

  • projektu studium
  • projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
  • projektu uchwały krajobrazowej
  • projektu audytu krajobrazowego

Jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy, zmiany te przesądzają i rozstrzygają wątpliwości interpretacyjne w zakresie obowiązku publikowania dokumentów planistycznych i informacji o przystąpieniu do ich sporządzania w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej organu. Kwestionowano również możliwość prowadzenia więcej niż raz dyskusji publicznej nad dokumentami planistycznymi. Projekt ustawy przesądza, że istnieje możliwość jej powtarzania.