AKTUALNOŚCI

Hautepierre – przykład francuskiego obszaru priorytetowej urbanizacji

W celu zaspokojenia rosnącego popytu na mieszkania na przełomie lat 50. i 60. XX wieku we Francji wprowadzone zostały tzw. obszary priorytetowej urbanizacji. Oto jeden z przykładów takiego osiedla:

Idea ZUP

Obszary priorytetowej urbanizacji (fr. Zone à urbaniser en priorité, w skrócie ZUP) działały we Francji między rokiem 1959 a 1967 na mocy dekretu z 31 grudnia 1958 roku. Dokument wyłączył obszary ZUP z obowiązku przestrzegania zapisów ustaw związanych z planowaniem przestrzennym. Osiedla powstawały zazwyczaj na terenach wcześniej niezurbanizowanych. W większości przypadków były to wielkie zespoły mieszkaniowe mieszczące od kilku do kilkudziesięciu tysięcy mieszkańców. Po prawie dziesięciu latach działania podjęto dyskusję nad rezygnacją z idei, a za kluczowe wady obszarów uznano m.in. zbytnią standaryzację architektury czy zbyt duży udział mieszkań socjalnych. Tworzenie obszarów wiązało się także z licznymi skargami prywatnych inwestorów i w roku 1967 zastąpione zostały przez Zones d’aménagement concerté (ZAC). Wszczęte działania inwestycyjne trwały aż do ich zakończenia. Łącznie przez 10 lat powstało około 200 dzielnic, mieszczących ponad 2 mln mieszkań.

Hautepierre – „plastry miodu” w Strasbourgu

Jednym z przykładów takiego obszaru jest Hautepierre na przedmieściach Strasbourga. Dnia 28 grudnia 1964 roku zdecydowano o zagospodarowaniu ponad 250 hektarów niezagospodarowanych terenów przy granicy miasta. Rozpoczęto pracę nad budową osiedla składającego się z 13 heksagonalnych kwartałów, projektu architektów P. Dicka i P. Viviena. Nazwa osiedla nadana w 1965 roku nawiązuje do dawnej lokalizacji wsi Hohenstein.

schemat

Sześciokątny układ ulic zbliżony jest do „plastrów miodu”. Dzięki jego zastosowaniu ruch drogowy odbywa się po obwodzie poszczególnych części dzielnicy, a w centrum każdej z nich zlokalizowane są szkoły, obiekty usługowo-handlowe, tereny zielone i ciągi piesze. Podobne założenia przyjęto w kolejnym dziesięcioleciu przy projektowaniu gdańskiego osiedla Zaspa na miejscu dawnego lotniska cywilnego.

Wszystkie „plastry” w Hautepierre otrzymały własne nazwy, zaś ulice nazwano od słynnych osobistości literatury. Ostatecznie udało się zabudować północną część dzielnicy. Jeden z „plastrów” we wschodniej części dzielnicy mieści w sobie kompleks szpitala, zaś po stronie wschodniej zlokalizowano obiekty sportu i rekreacji.

Dziś w Hautepierre mieszka około 15 tysięcy mieszkańców. W ostatnich latach spora jej część uległa przebudowie, podczas której odnowione zostały obiekty usługowo-handlowe, zwiększono powierzchnię przestrzeni dla pieszych i rowerzystów oraz dokonano urealnienia szerokości układu drogowego. Do dzielnicy w latach 90. doprowadzono także linię tramwajową, którą w ostatnich latach wydłużono.

Tramwaj w dzielnicy Hautepierre | fot. Eole | Wikimedia Comons | lic. CC BY-SA 3.0

Tramwaj w dzielnicy Hautepierre | fot. Eole | Wikimedia Comons | lic. CC BY-SA 3.0