Mapa: Przyrost rzeczywisty w Europie

Europa jest kontynentem stale przechodzącym znaczne zmiany demograficzne. Zmiany w formie mapy zaobserwować możemy dzięki nowym mapom stworzonym przez Bundesinstitut für Bau-, Stadt- und Raumforschung (BBSR) – główny niemiecki instytut badawczy do spraw budownictwa, miast i planowania przestrzennego.

Dane pochodzą z okresu 2001-2011. Wybór takiego okresu wynika z faktu, że są to ostatnie dostępne dla całego kontynentu dane na poziomie samorządów. Mapa przedstawia średnią z rocznych przyrostów rzeczywistych. Kolory niebieskie przedstawiają ujemny przyrost rzeczywisty (w tym ciemnoniebieski przedstawia poniżej -2%. Kolory czerwone przedstawiają obszary o dodatnim przyroście rzeczywistym, zaś żółte – obszary na których nie nastąpiły zmiany lub są one mniejsze niż 0,1%.

Wniosków nasuwa się wiele i można ich szukać zarówno w skali regionów, państw jak i całej Europy. Zacznijmy od najbardziej widocznego trendu występującego w Polsce – zjawiska suburbanizacji. Miasta takie jak Warszawa, Poznań, Wrocław, Gdynia, Gdańsk, Łódź, Kraków, Lublin ale i Praga, Bratysława, Budapeszt czy Bukareszt (przeważnie oznaczone kolorem żółtym lub niebieskim) otoczone są ciemnoczerwonymi okręgami które obrazują skalę zjawiska.

Spadek liczby ludności można zauważyć w wielu różnych częściach kontynentu. Szczególnie wyróżniają się Albania, Rumunia, Bułgaria oraz Litwa i Łotwa, których mieszkańcy wyjeżdżają głównie w celach zarobkowych. Jest to także jedna z głównych przyczyn odpływu ludności z terenów Portugalii. Wciąż następuje też proces odpływu ludności z terenów byłej NRD (za wyjątkiem miast i ich okolic, w szczególności Berlina).

Wyraźne zmiany następują w demografii Hiszpanii – liczba ludności zwiększa się w obszarze oddziaływania Madrytu oraz na wybrzeżach Morza Śródziemnego, w przeciwieństwie do części północno-zachodniej i centralnej. Państwa skandynawskie charakteryzuje spadek liczby ludności regionów północnych i wzrost w sąsiedztwie największych miast. Mapa przedstawia też ogromne zmiany w demografii greckiej oraz tureckiej, gdzie ludność opuszcza tereny wiejskie w celu przenosin do miast tworząc z Europy południowo-wschodniej najbardziej zróżnicowaną „mozaikę” na mapie. Liczba ludności zwiększa się w Szkocji (przemysł naftowy), u wybrzeży Francji, w Irlandii oraz północnych Włoszech.