Nowa Urbanistyka w praktyce, czyli angielskie Poundbury
Czy inwestycje realizowane zgodnie z zasadą Nowej Urbanistyki to coś nowego? Jak w skali całego miasta wygląda realizacja tego typu inwestycji? Jak miasto powstałe w całości zgodnie z zasadami Nowej Urbanistyki działa i rozwija się wraz z biegiem czasu? Doskonałym przykładem jest angielskie Poundbury.
Poundbury to wieś w Anglii, w hrabstwie Dorset położona 3 km na północny zachód od miasta Dorchester i 186 km na południowy zachód od Londynu. Miasto zostało wybudowane w charakterze eksperymentu urbanistycznego na podstawie planów urbanisty Leona Kriera. Historia miejscowości sięga roku 1993, kiedy to rozpoczęła się budowa pierwszego z budynków. Cechą wyróżniającą miasteczko jest unikatowy na skalę światową fakt, że zaplanowane zostało w całości zgodnie z założeniami Nowej Urbanistyki.
Czym jest Nowa Urbanistyka?
The New Urbanism, czy też Nowa Urbanistyka to nurt urbanistyki zaliczany do postmodernizmu, chociaż znacznie od niego różny. Nurt ten związany z przywołaną już przez nas postacią Leona Kriera – luksemburskiego architekta i teoretyka urbanistyki. Nowa Urbanistyka charakteryzuje się nawrotem do tradycyjnej, historycznej kompozycji miast – czyli układu posiadającego plac centralny. Miasto takie charakteryzuje się zabudową projektowaną kwartałowo. W mieście zaprojektowanym w tym nurcie nie ma strefy podmiejskiej, aglomeracja stanowi spójną całość bez wyszczególnionych stref. Celem takiego zabiegu było przede wszystkim ograniczenie ruchu samochodowego oraz nadanie priorytetu ruchowi pieszemu oraz rowerowemu, poprzez zniesienie wszelkich utrudnień dla osób niezmotoryzowanych – np. przejść podziemnych, kładek, czy świateł, a także modernizację i budowę sprawnych sieci komunikacji publicznej, kosztem marginalizacji użycia samochodów.
Książęce geny projektu
Poundbury jest projektem w którego rozwój duży wkład miał książę Karol – jego częste wizyty w mieście oraz kontrolowanie postępów to charakterystyczny widok w mieście. Książę Karol, autor książki „A Vision of Britain”, w której przedstawił swoje wizje dotyczące architektury i urbanistyki, pracował przy rozwoju planu tego miasta, dzięki czemu stało się ono poniekąd „żywym przykładem” tez przedstawionych w jego publikacji. Cechą charakterystyczną Poundbury jest dość ścisłe trzymanie się tradycyjnych wzorców architektonicznych – większość domów wyraźnie nawiązuje do tradycji angielskiego i europejskiego budownictwa.
Masterplan dla Poundbury powstał w 1989 roku podczas weekendowych warsztatów dedykowanych planowaniu, które odbyły się w Dorchester z udziałem księcia Karola. W spotkaniu uczestniczyli także m.in. zainteresowane strony i lokalni mieszkańcy, którzy mogli dzięki temu zaprezentować swoje zdanie uwzględnione następnie w końcowym planie urbanistycznym dzielnicy. Realizacja projektu została podzielona na 4 etapy – każdy kolejny kwartał miał być realizowany oddzielnie.
Dzisiaj miejscowość liczy około 2,5 tys. mieszkańców, zamieszkujących różne typy domów, również w ramach budownictwa socjalnego, stanowiącego ok. 30-35% ogółu. Miasto zapewnia pracę dla ok. 2 tys. ludzi zatrudnionych przez 170 lokalnych przedsiębiorstw.
Warto pamiętać, że osiedla tworzone zgodnie z zasadami Nowej Urbanistyki nie są obce w Polsce. Największym tego typu przedsięwzięciem jest realizacja Siewierz-Jeziorna, o której także możecie przeczytać w naszym artykule.
Dziękujemy firmie MSL Group za udostępnienie zdjęć do materiału.