Kampania ma charakter akcji solidarnościowej, podczas której każdy może wyrazić swoje poparcie dla danych wartości poprzez ekspozycję jakiegoś znaku: wstążki, flagi, znaczka itp. W Roku Jana Gehla do tego celu używana jest tablica i nalepka. Efekty można zobaczyć na blogu www.rokjanagehla.ulublin.eu, gdzie udokumentowano ponad 50 różnych wydarzeń związanych z Rokiem – od prezentacji i prelekcji prezentujących idee Gehla, przez warsztaty i akcje uliczne oraz inicjatywy społeczne po artykuły prasowe.
Najważniejsze rezultaty Roku Jana Gehla to:
- wizyta Jana Gehla w Lublinie z wykładem, warsztatami dla urzędników, spotkaniem nieformalnym dla aktywistów, rozmowami z prezydentem itd. w dniach 22-24 października
- utworzenia społecznej inicjatyw Pieszy Lublin działającej na rzecz poprawy warunków dla pieszych
- zdobycie przez fundację tu obok środków z Fundacji Batorego (fundusze EOG) na półtoraroczny projekt „Miasto dla ludzi. Lubelskie standardy infrastruktury pieszej”, który będzie otwarty przez Jana Gehla
Tym samym Rok Jana Gehla przyniósł wymierne rezultaty i konkretne „produkty”, które będą rozwijane co najmniej do 2016 roku, przedłużając efekty i oddziaływanie akcji w skali kilku lat i z realną nadzieją na trwałą zmianę mentalności mieszkańców i sposobu projektowania Lublina.
Od stycznia do początku października 2014 w akcję włączyło się ponad 20 różnych inicjatyw lub podmiotów takich jak:
- Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” – inicjacja Roku Jana Gehla
- Prezydent Miasta Lublin i Urząd Miasta Lublin – zaproszenie Jana Gehla do Lublina i organizacja jego wizyty
- Społeczne konsultacje projektu przebudowy al. Racławickich (Rada Dzielnicy Wieniawa)
- Uniwersytet Przyrodniczy – wystawa projektów inspirowanych ideami Jana Gehla
- Uniwersytety Marii Curie-Skłodowskiej – debaty studenckie i włączenie wykładu Jana Gehla do obchodów 70-lecia uczelni
- Towarzystwo dla Natury i Człowieka – projekcja filmu „Ludzka skala” o działaniach Jana Gehla w ACK UMCS „Chatka Żaka” i Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu
- „Działania efemeryczne” – studenckie instalacje na placach miejskich (Architektura Krajobrazu KUL)
- „Lub design!” – warsztaty designu dla mieszkańców (Warsztaty Kultury)
- „Mała Akademia Dizajnu” – zajęcia edukacji przestrzennej dla mieszkańców (Lubelskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych)
- Koalicja projektów Budżetu Obywatelskiego „Lublin dla ludzi” (mieszkańcy Bronowic, Wieniawy, właściciele psów i piesi)
- Pieszy Lublin (społeczna inicjatywa na rzecz poprawy warunków dla pieszych)
- Porozumienie Rowerowe (społeczna inicjatywa na rzecz rozwoju infrastruktury rowerowej)
- „Zoom na Rady Seniorów” – warsztaty projektowania przestrzeni dla seniorów
Działalność Gehla jako badacza, twórcy i popularyzatora „przestrzeni dla ludzi” rozpoczęła się w Kopenhadze, którą przez 40 lat zmienił z typowego miasta zatłoczonego samochodami w miasto słynne z przyjazności dla pieszych i rowerzystów. W swoich projektach Gehl stosuje zdobycze najnowszej techniki, nie tracąc z oczu głównego celu jakim jest wspieranie i rozwój codziennego życia przestrzeni publicznych.
Jan Gehl urodził się w 1936 roku. W 1960 roku uzyskał dyplom architekta w Królewskiej Duńskiej Akademii Sztuk Pięknych i rozpoczął pracę jako architekt. W 1966 uzyskał grant z Akademii na pierwsze badania życia w przestrzeniach publicznych, które podsumował książką „Życie między budynkami” (1971, polskie wydanie Kraków 2013). Od 1971 roku kontynuował karierę naukową na swojej uczelni, gdzie w 1998 roku założył i objął kierownictwo Centrum Badań Przestrzeni Publicznych.
W jednym z wywiadów Gehl wspomina: „Jako młody architekt pracujący na przedmieściach wiele dyskutowałem z żoną psycholożką, dlaczego architekci, architekci krajobrazu i planiści nie dbają o to, jak ich dzieła są odbierane przez ludzi. W ten sposób wspólnie z żoną zaczęliśmy zgłębiać pogranicza socjologii, psychologii, architektury i planowania uranistycznego”.
W kolejnych książkach pt. „Public Space – Public Life” (1996) i „New Urban Spaces” (2001) przetłumaczonych na kilkanaście języków Gehl przedstawiał swoje wnioski z intensywnych badań społecznego użytkowania miast, doświadczania miasta przez ludzi oraz ich opinii o przestrzeniach publicznych. Książki te przedstawiają metody ewaluacji jakości miast dla życia mieszkańców oraz rekomendacje nt. technik projektowych zwiększających aktywność mieszkańców w przestrzeniach publicznych na podstawie sposobów ich użytkowania i wrażeń zmysłowych człowieka.
Wydana w 2014 roku w Polsce książka „Miasta dla ludzi” to pełny kolorowych ilustracji podręcznik pomagający zrozumieć każdemu mieszkańcowi swoje otoczenie i swoje doświadczenia dotyczące przestrzeni. Dzięki temu możemy być bardziej kompetentnymi obywatelami, lepiej rozumieć potrzeby innych użytkowników wspólnej przestrzeni (co oznacza, że inni będą lepiej rozumieć nas), a także łatwiej opisywać, czego chcemy od naszego otoczenia i ludzi, którzy je dla nas tworzą.
Wraz z rosnącą popularnością swoich idei Gehl rozwinął intensywną działalność wykładowcy na uczelniach i konferencjach na globalną skalę. W 1992 roku otrzymał tytuł Honoris Causa Uniwersytetu Heriot-Watt w Edynburgu. W 1993 został nagrodzony Sir Patrick Abercrombie Prize przez Międzynarodową Unię Architektów za wkład w planowanie miast. W 1998 amerykańskie stowarzyszenie Environmental Design Research Association uhonorowało go nagrodą Places Research Award. Gehl jest członkiem redakcji 3 międzynarodowych czasopism: „Journal of Architectural and Planning Research”, „Urban Design International” i „Town Planning & Architecture”.
Gehl radzi, by planowanie przestrzeni dla ludzi rozpocząć od określenia, jakie ludzkie aktywności chcemy mieć w danym miejscu, następnie zaprojektowanie dla nich przestrzeni publicznych i na końcu dopiero budynków. Podkreśla przy tym, że wszelkie przekształcenia w istniejącym już otoczeniu muszą być stopniowe, aby ich rezultaty były zrównoważone i długotrwałe oraz by dać ludziom czas na zaadaptowanie się do zmian fizycznych ich przestrzeni poprzez zmiany stylu życia i wypróbowywanie nowych możliwości miasta. Co ciekawe, Gehl przypomina, że intensywne życie miasta nie musi ograniczać się do miesięcy ciepłych, lecz może i powinno trwać także w zimie, co jest szczególnie ważne w krajach Europy Północnej. Zimowa pogoda i aura wymaga po prostu zapewnienia mieszkańcom nieco innych możliwości takich jak lodowiska, kioski z ciepłymi napojami i daniami, co już stosuje się w wielu krajach. Dodatkowe efekty można osiągnąć stosując specjalne techniki oświetlenie i ogrzewania umożliwiając organizację wielu wydarzeń publicznych. “Tylko architektura biorąca pod uwagę ludzką skalę oraz interakcje z człowiekiem jest udaną architekturą”.
“Współczesne zmiany społeczne i towarzyszący im niesamowity rozkwit zapotrzebowania na rekreację w mieście podpowiadają nam, że wysokiej jakości przestrzenie publiczne, z ich różnorodnością funkcji, wielością ludzi, pięknymi widokami i świeżym powietrzem – to coś, na co jest obecnie wielkie społeczne zapotrzebowanie”.
“W naszych czasach, w których wszystko staje się coraz bardziej sprywatyzowane – domy, auta, komputery, biura, sklepy – społeczny i publiczny element naszego życia wydaje się zanikać. Dlatego coraz ważniejszym staje się, aby nasze miasta były gościnne i sprzyjające spotykaniu naszych bliźnich twarzą w twarz i doświadczania obecności innych ludzi bezpośrednio poprzez nasze zmysły. Publiczne życie w dobrych przestrzeniach publicznych jest ważne dla życia demokratycznego i w ogóle osiągnięcia pełni życia” – Jan Gehl.
źródło: mat. prasowe UM Lublin