Często mamy problem, gdzie szukać interesujących nas informacji w sytuacji np. kupna lub sprzedaży działki. Jak się okazuje, znajomość funkcjonowania ewidencji gruntów oraz ksiąg wieczystych jest niezbędna do wykonywania czynności z zakresu zarządzania gruntami.
Definicja:
Ewidencja gruntów i budynków to w skrócie jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami. Jest ona niezwykle ważna gdyż stanowi podstawę planowania przestrzennego, wymiaru podatków, oznaczenia nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej i gospodarki nieruchomościami.
Cel prowadzenia:
Celem prowadzenia ewidencji gruntów jest rejestracja danych, które umożliwiają państwu wykonywanie zadań związanych z gospodarowaniem zasobami ziemnymi.
Podstawa prawna:
Prowadzenie ewidencji gruntów i budynków regulują następujące dokumenty:
- Ustawa z 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. nr 240, poz. 2027; ost. zm. Dz. U. z 2009 r. nr 42, poz. 334)
- Ustawa z 9 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. nr 42, poz. 334)
- Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2001 r., Nr 38, poz. 454)
Jakie są zadania i zakres ewidencji?
Ewidencja gruntów i budynków powinna zawierać jasno określone i konkretne informacje z następującego zakresu:
Dla gruntów:
- Położenie, rodzaj, powierzchnia;
- Rodzaj użytków gruntowych oraz ich klasa gleboznawcza;
- Oznaczenie ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład, której wchodzą grunty.
Dla budynków:
- Położenie, przeznaczenie, funkcja użytkowa;
- Ogólne dane techniczne;
Dla lokali:
- Położenie, funkcje użytkowe, powierzchnia użytkowa
Pozostałe informacje:
- Właściciela, a w odniesieniu do gruntów państwowych i samorządowych – inne osoby fizyczne lub prawne, w których władaniu znajdują się grunty i budynki lub ich części,
- Miejsce zamieszkania lub siedziba wymienionych wyżej osób,
- Informacje o wpisaniu do rejestru zabytków,
- Wartość nieruchomości.
Kto prowadzi ewidencję?
Ewidencja gruntów i budynków jest prowadzona przez starostów. Właściciele i użytkownicy nieruchomości mają obowiązek zgłaszać właściwemu staroście wszelkie zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków w terminie 30 dni, licząc od dnia powstania tych zmian. Obowiązek ten nie dotyczy oczywiście zmian danych wynikających z decyzji właściwych organów. Informacje o gruntach, budynkach i lokalach znajdują się w operacie ewidencyjnym. Operat składa się z: map, rejestrów i dokumentów uzasadniających wpisy do tych rejestrów.
Ewidencja gruntów a kataster nieruchomości
W wielu opracowaniach pojęcia te są używane wymiennie. W Ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. 1997 nr 115 poz. 741) konsekwentnie w całym tekście mowa jest o katastrze nieruchomości. Natomiast w Ustawie z dn. 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. 1989 nr 30 poz. 163) mowa jest o ewidencji gruntów i budynków. W art. 2 pkt. 8 w nawiasie zostało użyte sformułowania kataster nieruchomości – ma być to nowy typ rejestru, który zastąpi ewidencję gruntów i budynków. Z przepisów przejściowych do wspomnianej Ustawy o gospodarce nieruchomościami wynika, że ilekroć w niniejszej ustawie mówi się o katastrze nieruchomości rozumie się przez to ewidencję gruntów i budynków. Można więc terminy te stosować wymiennie.
Jakie jest znaczenie ewidencji?
Ewidencja gruntów ma olbrzymie znaczenie dla gospodarki nieruchomościami, głównie ze względu na dane faktyczne. Niektóre z nich, a przede wszystkim dane dotyczące opisu gruntu (rodzaj użytku, klasa gleby) mają charakter wiążący dla organów państwowych i samorządowych; mogą być kwestionowane tylko przed organami prowadzącymi ewidencję. Są one podstawą planowania gospodarczego, wymiaru podatków i wielu innych działań administracji rządowej i samorządowej. Dane te stanowią także podstawę odpowiednich wpisów do działu I księgi wieczystej.
—-
Bibliografia:
Ignatowicz Jerzy, Prawo rzeczowe, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 1995.
Ustawa z 9 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. nr 42, poz. 334)
Ustawa z 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (j.t. Dz.U. z 2005 r. nr 240, poz. 2027; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 42, poz. 334).