Konferencja i warsztaty „Włócz się… po mieście” to inicjatywa członków Studenckiego Koła Naukowego Gospodarki Przestrzennej CIRKULA. „Włócz się… po wykładach” to już piąta edycja projektu, który był realizowany w poprzednich latach i spotkał się z bardzo dobrym przyjęciem wśród studentów z całej Polski, a także łódzkich urzędników i aktywistów.
Tematyka warsztatów dotyczy rewitalizacji. Łódź jest znana w kraju jako pionier w tej dziedzinie, a my jako łódzcy studenci pragniemy włączyć się w ten proces i propagować wiedzę o nim wśród osób z całej Polski. Uczestnicząc w tym projekcie pokazujemy, jak zmienia się nasze miasto oraz w jaki sposób również studenci mogą przyczynić się do tego ważnego procesu.
Zapoznając się z problemami przestrzennymi i społecznymi wybranego fragmentu miasta, a następnie próbując je rozwiązać przy pomocy koncepcji projektowej, uczestnicy będą poznawać w praktyce specyfikę działań urbanistycznych w wyjątkowej strukturze historycznego miasta, a także ćwiczyć przydatną dla ich przyszłej działalności naukowej i zawodowej umiejętność pracy w zespole. Dzięki nawiązanej współpracy z Miejską Pracownią Urbanistyczną w Łodzi, możemy liczyć na wsparcie merytoryczne i dostęp do materiałów naukowych. Do udziału w wydarzeniu zaprosiliśmy także osoby aktywnie działające w dziedzinie architektury i urbanistyki – zarówno teoretyków, jak i praktyków. Warsztaty zostaną rozpropagowane wśród studentów uczelni kształcących przyszłych architektów i urbanistów.
Pierwsza edycja warsztatów dotyczyła ulicy Włókienniczej – jednego z priorytetowych obszarów Lokalnego Programu Rewitalizacji. Wówczas nawiązaliśmy współpracę z Biurem ds. Rewitalizacji i Rozwoju Zabudowy Urzędu Miasta Łodzi. Uczestnicy warsztatów zapoznali się z problematyką obszaru objętego programem pilotażowym i zaproponowali własne rozwiązania dla kwartału.
Podczas drugiej edycji pracowaliśmy nad koncepcją przekształceń kwartałów na terenie Starego Polesia. W organizację wydarzenia włączyli się zarówno urzędnicy miejscy, jak i łódzcy społecznicy. Efekty warsztatów zostały przekazane na potrzeby prac nad miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego dla tego obszaru Łodzi. Koncepcje opracowane podczas naszych warsztatów zostały także zaprezentowane Doraźnej Komisji ds. Rewitalizacji Miasta Rady Miejskiej w Łodzi i zyskały aprobatę Radnych. Pomysły studentów na przekształcenia terenu dawnej fabryki Polleny-Ewy oraz tzw. Zielonego Rynku, zaprezentowane w koncepcjach warsztatowych, mają szansę zostać rzeczywiście zrealizowane.
W trzeciej edycji, na warsztacie znalazł się obszar dzielnicy Bałuty, w rejonie Placu Piastowskiego, w bliskim sąsiedztwie Manufaktury. Ta część miasta boryka się z licznymi problemami, zarówno społecznymi, jak i urbanistycznymi, jednakże posiada również duży potencjał do zmian, m.in. ze względu na lokalizację w pobliżu centrum miasta oraz przy jego głównej osi komunikacyjnej na kierunku północ-południe. Niebagatelne znaczenie ma także tożsamość miejsca: w strukturze obszaru są obecne ślady burzliwych dziejów Bałut. Prace uczestników zostały przekazane do Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Łodzi i zostaną wzięte pod uwagę podczas opracowywania projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w rejonie Starych Bałut. Tak pozytywne przyjęcie efektów poprzednich edycji wskazuje, że nasze działania mają realny wpływ na przestrzeń Łodzi.
W ubiegłorocznej edycji uczestnicy zmierzyli się z zadaniem przekształcenia fragmentu dzielnicy Górnej, położonym w rejonie fabryki Geyera. Obszar warsztatów znajdował się po zachodniej stronie jednego z najważniejszych traktów w mieście – ulicy Piotrkowskiej. Znajduje się na nim druga część dawnego kompleksu należącego do Ludwika Geyera, tzw. “Czerwona fabryka”. W stanie istniejącym, na terenie tym pozostała nieliczna zabudowa otoczona ruinami i zdegradowaną zielenią, jednakże z uwagi na swoją historię, stanowi istotny element przemysłowego dziedzictwa Łodzi. Skrajnie południową część obszaru warsztatów stanowi “Targowisko Górniak”. Prace także zostały przekazane Miejskiej Pracowni Urbanistycznej.
Wszystkie cztery dotychczasowe edycje spotkały się z bardzo dużym zainteresowaniem ze strony studentów z całej Polski. Za każdym razem lista uczestników zapełniała się przed wyznaczonym przez nas terminem zgłoszeń. Podczas zapisów do drugiej edycji limit 60 osób, wynikający z możliwości organizacyjnych, został przekroczony w ciągu niecałej doby od otwarcia formularza zgłoszeniowego. Z uwagi na wysokie zainteresowanie poprzednimi edycjami warsztatów, w trzeciej edycji do formularza zgłoszeniowego zostały dołączone pytania związane z tematyką organizowanego wydarzenia. Trafność odpowiedzi decydowała o zakwalifikowaniu się uczestnika.
Tegoroczna, piąta edycja będzie dotyczyła kolejnego fragmentu Łodzi. Tym razem uczestnicy będą mieli za zadanie wykonanie koncepcji przekształcenia obszaru, który jest bliski naszej uczelni, gdyż będziemy działać w kwartale zabudowy pomiędzy kampusami A i B wyznaczonym ulicami: Radwańską, Wólczańską, ks. Skorupki z granicą parku Klepacza oraz al. Politechniki. Sercem obszaru jest ul. Bohdana Stefanowskiego – pierwszego rektora Politechniki Łódzkiej. Chcielibyśmy, aby przestrzeń w tym kwartale została zaadaptowana w sposób, który zintegruje kampusy.
Zakres obszarowy został uzgodniony z Miejską Pracownią Urbanistyczną – celem wspomnianych uzgodnień była synchronizacja naszych działań z zagadnieniami planistycznymi podejmowanymi przez miasto. Dzięki temu uczestnicy warsztatów dostaną szansę wyrażenia swoich pomysłów dotyczących obszarów, które będą przekształcane. Liczymy na to, że podobnie jak w przypadku poprzednich edycji, rozwiązania przedstawione przez uczestników zaowocują konstruktywną dyskusją na temat przestrzeni miasta.
Warsztaty odbędą się na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska. Będą trwać trzy dni: od 27 do 29 maja 2019 r. Pierwszy dzień będzie zawierać merytoryczne wprowadzenie do projektu złożone z wystąpień łódzkich specjalistów i osób zaangażowanych w przebudowę miasta.
Tego dnia uczestnicy odbędą spacer badawczy po obszarze będącym przedmiotem warsztatów. Drugi dzień przewidziany jest na pracę nad projektami w kilkuosobowych zespołach. Podczas tej części uczestnicy będą mogli skorzystać ze wsparcia merytorycznego zaproszonych ekspertów. Zadaniem grup warsztatowych będzie opracowanie koncepcji przekształceń przestrzennych fragmentu miasta wybranego wspólnie z Miejską Pracownią Urbanistyczną w Łodzi. Uczestnicy w swoich pracach będą uwzględniać różnorodne aspekty funkcjonowania obszaru, takie jak walory substancji zabytkowej, genius loci, uwzględnienie różnych grup społecznych będących użytkownikami tej części miasta czy zastosowanie zasad zrównoważonego rozwoju. Ostatniego dnia odbędzie się prezentacja pomysłów i wniosków, wspólna dyskusja oraz wymiana doświadczeń.
Rezultatem warsztatów będą projekty koncepcyjne, przedstawiające spojrzenie studentów z różnych uczelni na przestrzeń Łodzi, a także wymiana doświadczeń między uczestnikami. Prace zostaną przekazane do Miejskiej Pracowni Urbanistycznej. Powstałe koncepcje staną się “motorem” do realizacji połączenia kampusów w ramach kolejnej edycji Budżetu Obywatelskiego lub innych inicjatyw obywatelskich.