„Wpłyń na Zielony Olsztyn” – projekt z zastosowaniem internetowej partycypacji społecznej

Badanie zostało przeprowadzone w ramach realizacji przez autorkę pracy magisterskiej pt. „Wybrane problemy projektowania i rewitalizacji terenów zieleni miejskiej Olsztyna w świetle zastosowań innowacyjnych metod GIS’u partycypacyjnego”, której celem było ukazanie i ocena możliwości zastosowań internetowej partycypacji społecznej w architekturze krajobrazu, w procesie projektowania i rewitalizacji terenów zieleni miejskiej, na przykładzie zaprojektowanej geoankiety.

Autorka opracowała treść ankiety, przeprowadziła badanie internetowe (X 2014 – II 2015 r.) i wykonała szereg analiz pozyskanych danych społecznościowych.

W badaniu autorka zaproponowała konkretny schemat postępowania badawczego, dotyczącego wykorzystania wolontariackiej informacji o przestrzeni w procesie projektowania i rewitalizacji terenów zieleni miejskiej. Składa on się z następujących etapów

Rozpoznanie ogólnej opinii i oceny respondentów względem terenów zieleni

Etap ten ukazuje opinie użytkowników przestrzeni na temat zagospodarowania poszczególnych terenów zieleni w mieście, a także propozycje zmian kierunku rozwoju, kształtowania i zarządzania zielenią miejską. Służy zwróceniu ogólnej uwagi na obszary działania, które według mieszkańców nie funkcjonują wystarczająco dobrze i wymagają udoskonalenia.

Społeczna waloryzacja przestrzeni miejskiej na podstawie percepcji okolicy miejsca zamieszkania

Drugi zaproponowany etap procesu badawczego na potrzeby projektowe i rewitalizacyjne przestrzeni miejskiej polega na jej waloryzacji, na podstawie społecznej percepcji otoczenia miejsca zamieszkania. Etap ten ukazuje uśrednioną ocenę przestrzeni pod względem danego (przyjętego) czynnika determinującego jej społeczny odbiór. Następnie przedstawia sumaryczną ocenę przestrzeni uwzględniającą wszystkie uśrednione oceny poszczególnych czynników. Jego efektem jest waloryzacja badanej przestrzeni, będąca obrazem stopnia jej akceptacji społecznej.

Analiza szczegółowych danych przestrzennych – wskazań respondentów w zakresie propozycji zmian

Jest to główny i najważniejszy etap w procesie postępowania badawczego. Jego realizacja może stanowić uzupełnienie dwóch poprzednich etapów, służąc do opracowania kierunków działań projektowych i rewitalizacyjnych oraz diagnozowania obszarów najbardziej problemowych w skali miasta, bądź też może być prowadzona niezależnie, w ramach diagnozy lokalnych potrzeb mieszkańców. Może być zatem wykorzystywany w procesie zagospodarowania poszczególnych terenów zieleni, a także do zarządzania nimi.

Przedmiotowy etap postępowania badawczego opiera się na analizie szczegółowych danych przestrzennych (punktów) i identyfikacji obszarów miasta, w tym konkretnych obiektów, najbardziej problemowych. Treść tych kart dotyczy miejsc negatywnych, nieprzyjaznych i wymagających zmian.

Identyfikacja i waloryzacja miejsc pozytywnych, przyjaznych i ważnych w skali miasta lub osiedla

Realizacja etapu pozwala na identyfikację ulubionych miejsc mieszkańców, miejsc spędzania wolnego czasu, a także miejsc dla nich ważnych, które mają lub mogłyby mieć duże znaczenie w skali miasta lub osiedla. Dodatkowo społeczna ocena tych obiektów pod względem przyjętych czynników, w zestawieniu z oceną ekspercką, może być z powodzeniem wykorzystywana podczas sporządzania programów, czy też strategii, kształtowania terenów zieleni miejskiej. Analiza obiektów szczególnie ważnych i wartościowych dla mieszkańców, obok analizy miejsc negatywnych i wymagających zmian, pozwala na wyciągnięcie istotnych dla celów projektowych wniosków. Obiekty o dużym znaczeniu dla mieszkańców i miasta wymagają odmiennych wytycznych dotyczących ich utrzymania i użytkowania w celu ich ochrony.

Próba sformułowania wytycznych projektowych

Jest to ostatni etap procesu badawczego, będący podsumowaniem wszystkich wcześniejszych etapów. Polega on na sformułowaniu wytycznych projektowych (założeń) ogólnych w skali całego miasta oraz wytycznych szczegółowych dla wybranych obiektów przestrzeni publicznej (w postaci tzw. kart terenów).

Z raportem z wynikami projektu “Wpłyń na Zielony Olsztyn” można zapoznać się pod tym adresem.