Przyszłość cmentarzy leży w obiektach wielopiętrowych?
W miastach wielu kultur nieodłącznym elementem przestrzeni miast są cmentarze. Są to tereny często bardzo ważne dla społeczności, obejmujące zarówno relacje osobiste mieszkańców, jak i dziedzictwo ogółu ludności. Cmentarze zajmują jednak duże tereny i ich lokowanie może stanowić duże wyzwanie nie tylko w gęsto zaludnionych obszarach. Wielu projektantów zdecydowało się podjąć próbę stworzenia „kompaktowych” cmentarzy. Oto kilka przykładów:
- Projekt wieżowca cmentarnego, Norwegia.
Pochodzący z Norwegii, student duńskiej The Royal Danish School of Architecture, Martin McSherry zaproponował „cmentarny drapacz chmur”. Norwegia jest krajem, w którym liczba miejsc na cmentarzach wyczerpuje się. Projekt powstał w skutek zorganizowanej w 2012 roku przez Nordic Association for Graveyards and Crematoria rywalizacji, której celem miało być przedstawienie możliwych sposobów pochówku w przyszłości. Wieża, przypominająca szkielet, na każdym piętrze zawierać miałaby groby. Nowoczesna architektura miałaby zlewać się z podobnymi budynkami zlokalizowanymi w mieście.
- Tower for the Dead. Meksyk.
Jeśli w przypadku Norwegii mówić można o kończącej się przestrzeni, to Mexico City jest miastem ze skrajnie wyczerpującymi się zasobami. W rozwijających się krajach, liczba ludności powyżej 65 roku życia będzie się zwiększała kilkukrotnie. Nazwę projektu tłumaczyć należy „Wieża dla zmarłych”, jednak w rzeczywistości jest to obiekt podziemny. Według projektu cmentarz miałby być ulokowany w wykopanym dole o głębokości 250 metrów. Niewątpliwie jest to projekt bardziej zbliżony tradycyjnym modelom pochówku niż wizja norweskiego architekta.
- Memorial Necropole Ecumenica, Brazylia
Jest to najwyższy istniejący cmentarz na kuli ziemskiej. Położony jest w mieście Santos wśród terenów zielonych, jednak w bliskości centrum biurowo-handlowego miasta. Budowa obiektu rozpoczęła się w 1983 roku i według projektu posiadać miał około 14000 miejsc pochówku na 14 piętrach. Dziś, po rozbudowie, budynek jest o wiele wyższy – ma 108 metrów wysokości i posiada około 40 tysięcy miejsc pochówku. Jest to jeden z najwyższych budynków w Brazylii. W obiekcie istnieje możliwość wynajęcia na rok miejsca pochówku lub całego pokoju. Budynek otwarty jest 24h na dobę przez 365 dni w roku i zawiera w sobie kaplicę, ogrody, ptaszarnię, mały wodospad i lagunę oraz usługi gastronomiczne. Z uwagi na ciepły, brazylijski klimat ciało musi być pochowane w 24 godziny od śmierci.
- Koncepcja cmentarza wertykalnego, Paryż Francja.
Jest to kolejna koncepcja cmentarza „wertykalnego”. Według autorów wieża cmentarna miałaby stać się kolejnym symbolem miasta. Rdzeń wieży miałby pozostać otwarty, z dostępem naturalnego światła, z sztucznym stawem na parterze. Groby zlokalizowane byłyby wzdłuż korytarzy poprowadzonych wokół rdzenia. Każdy posiadałby pamiątkową tablicę oraz symboliczne włókno, umieszczone na elewacji obiektu.
- Nowy Orlean, USA.
Forma cmentarzy wielopoziomowych jest w Nowym Orleanie stosowana od dawna. Miasto mieści się poniżej poziomu morza, a poziom wód gruntowych jest zbyt wysoki dla podziemnego pochówku. Początkowo próbowano tradycyjnych form pochówku, jednak warunki glebowe powodowały często „wypłynięcia” ciał na powierzchnię. Dlatego też w tym amerykańskim mieście od około 200 lat powstają murowane grobowce o wysokości nawet do kilku pięter.
- Projekt Moshka Tower, Mumbaj
Wieżowiec ten zaprojektowany został z myślą o wyznawcach czterech głównych religii w Bombaju – chrześcijaństwa, islamu, hindu i parsi. Twórcy przygotowali również specjalne przestrzenie dla modlitw i medytacji każdego z wyznań. Według projektu, w budynku będzie możliwy zarówno pochówek tradycyjny jak i kremacja. Sam budynek zaprojektowany został w sposób umożliwiający wykorzystanie ciepła i CO2.
Jaka będzie przyszłość cmentarzy? Czy będą to wieżowce pełne grobowców? A może jeszcze przez wiele lat pozostaniemy przy tradycyjnym pochówku?
