NSA: Zakaz stosowania pieców na paliwa stałe może znajdować się w planie
Miasto Poznań wygrało w Naczelnym Sądzie Administracyjnym cztery sprawy dotyczące określania w miejscowych planach zakazu stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe. Przepisy chciał unieważnić wojewoda wielkopolski.
Stare Miasto w Poznaniu
Przepisy znalazły się w przyjętych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w tym planu dla rejonu ulic Półwiejskiej, Krysiewicza i Ogrodowej (treść planu pod artykułem). W $5 (określającym zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego) w pkt. 6 dopuszczono stosowania indywidualnych systemów grzewczych, przy czym zakazano stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe. Analogiczne przepisy, mające na celu poprawę jakości powietrza, poznańska Miejska Pracownia Urbanistyczna zaproponowała w innych planach, w tym dla rejonu ulic Cmentarnej i Grunwaldzkiej, dla terenu przy ulicy Wieruszowskiej oraz planu dla rejonu ulic Ułańskiej i Grunwaldzkiej. Wymienione plany miejscy radni uchwalili w 2019 roku.
Zapis wprowadzony w planach miejscowych, opracowywanych w Miejskiej Pracowni Urbanistycznej, wynikał z troski o jakość powietrza. Wspomniane instalacje w sposób znaczący przyczyniają się do jego zanieczyszczenia, a także powstawania smogu. Dużo lepszym rozwiązaniem dla środowiska jest ogrzewanie budynków za pomocą sieci cieplnej lub niskoemisyjnych źródeł ciepła
– mówi Bartosz Guss, zastępca prezydenta Poznania.
W uchwale sejmiku wprowadzono ograniczenia i zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. W planach miejscowych wprowadzono zakaz montowania nowych instalacji grzewczych w postaci pieców lub trzonów kuchennych, które będą umożliwiały spalanie paliw stałych. Z tego względu, naszym zdaniem, zakwestionowany zapis uchwały planistycznej nie wkracza w materię regulowaną w uchwale antysmogowej. Plany miejscowe wprowadzają zakaz wyposażania budynków w określone instalacje, a nie przesądzają o sposobie używania instalacji już istniejących
– wyjaśnia mecenas Natalia Weremczuk, dyrektor Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Poznaniu.
Wojewoda uważał, że przepisy MPZP nie mogą wychodzić poza zakres uchwały antysmogowej
Zapisy dotyczące zakazu stosowania pieców na paliwa stałe zakwestionował wojewoda wielkopolski. Unieważnił je, uznając że tego typu regulacje mogły znaleźć się wyłącznie w tzw. uchwale antysmogowej Sejmiku Województwa. Przepisy takiej uchwały określają, w jakich instalacjach i sytuacjach nie wolno używać paliw stałych. W województwie wielkopolskim taka obowiązywała od 1 maja 2018 roku, jednak nie zakazywała definitywnie stosowania paliw stałych w paleniskach domowych.
Argumentacja Poznania wskazywała, że z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz rozporządzeń wynika, że gmina ma obowiązek umieścić w planie miejscowym ustalenia dotyczące ochrony środowiska. Powinny one zawierać nakazy czy ograniczenia wynikające z potrzeb ochrony środowiska. Jednocześnie Prawo ochrony środowiska określa, że w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zapewnia się warunki utrzymania równowagi przyrodniczej i racjonalną gospodarkę zasobami środowiska, w tym w w zakresie ochrony powietrza. W rozporządzeniu ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, znajduje się zapis mówiący o tym, że nie można stosować pieców i kuchenek na paliwo stałe, gdy jest to sprzeczne z planem miejscowym.
W przypadku MPZP dla terenu w rejonie ulic Ułańskiej i Grunwaldzkiej Miasto Poznań zaskarżyło decyzję wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. W przypadku pozostałych planów sprawę skierował do WSA sam wojewoda. Jednocześnie w 2019 roku na sytuację reagował na prezydent Jaśkowiak, który w oficjalnym piśmie prosił o współpracę m.in. ówczesną minister rozwoju, Jadwigę Emilewicz.
W nieprawomocnym wyroku WSA przyznał rację wojewodzie. Po rozstrzygnięciu w pierwszej instancji, wszystkie sprawy trafiły do Naczelnego Sądu Administracyjnego. NSA uznał racje Miasta. Nie zostały jednak opublikowane jeszcze uzasadnienia wyroków.
Jak wskazuje Miejska Pracownia Urbanistyczna, są to pierwsze cztery z jedenastu spraw dotyczących możliwości stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe na obszarach objętych planami miejscowymi.
Przykładowa treść uchwały, gdzie zawarto przepisy zakazujące stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe:
MPZP Poznań półwiejska
