Miejski transport powietrzny jako alternatywny rodzaj komunikacji na obszarach zurbanizowanych
Miejski transport powietrzny w perspektywie najbliższych lat będzie coraz bardziej zauważalny. Rewolucja transportowa rozpocznie się od lekkich przesyłek za pomocą dronów bliskiego i dalekiego zasięgu, ale następnie ewoluuje również w transport osobowy, tym samym uwalniając przestrzeń miejską oddając ją dla ruchu pieszo rowerowego.
Postęp technologiczny stwarza nam możliwości do ciągłego ulepszania naszego codziennego życia. Wraz z biegiem czasu nauczyliśmy się rozumieć otaczającą nas przestrzeń i mechanizmy przyrodnicze funkcjonujące na tym świecie. Uświadomiliśmy sobie, że nasza planeta
nie przetrwa, a my razem z nią jeśli nie będziemy z nią współpracować. Wynalezienie silnika spalinowego, a z nim pojazdu automatycznego umożliwiającego przemieszczanie się człowieka bez wątpienia zrewolucjonizowało nasze funkcjonowanie i dalszy rozwój świata. Zaczęliśmy koncentrować się na wytwarzaniu warunków infrastrukturalnych dla jak najszybszego przemieszczania się z punktu A do punktu B. Tak dla nowego środka transportu powstały zabetonowane kilometry zdewastowanych obszarów naturalnych oraz idąca za tym degradacja biologiczna naturalnych siedlisk zwierząt. W miastach priorytetem przy projektowaniu urbanistycznym stał się samochód, ulice przepełniły auta, a place zamieniono z biegiem czasu na parkingi. Narodziło się bowiem pytanie czy takie miasta człowiek chce oglądać, czy w takich miastach dobrze się żyje ? Niestety, ale aspekt wizualno-estetyczny jest tu marginesem
i nie mówimy w tym miejscu tylko o potencjalnym zaoszczędzeniu miejsca i oddaniu go pod szeroko rozumiane parki rekreacyjne. W zasadzie głównym problemem jest ilość zanieczyszczeń jakie auta produkują każdego dnia. Doprowadziło to już do widocznego gołym okiem kryzysu klimatycznego, czyli globalnego ocieplenia i wzrostu średniej rocznej temperatury, jednocześnie zaburzając funkcjonujące na ziemi mechanizmy pogodowe. Zmiany wywołane przez człowieka jeszcze nigdy nie były tak namacalnie widoczne jak obecnie, a niesie to za sobą katastrofalne konsekwencje dla nas i naszych przyszłych pokoleń.
Zmiana modelu transportowego jest potrzebna, aby myśleć o zdrowej przyszłości
W związku z panującymi obecnie trendami corocznego wzrostu wskaźnika urbanizacji i populacji, kult samochodu musi zostać ograniczony. Nie chodzi bynajmniej o wyeliminowanie tego środka transportu z funkcjonowania tkanki miejskiej. Celem jest zoptymalizowanie usług transportowych biorąc pod uwagę zasady zrównoważonego transportu. Dlatego też, z biegiem rozwoju technologicznego mamy możliwość myślenia nie tylko o zagospodarowaniu przestrzeni na ziemi, ale również o zagospodarowaniu przestrzeni powietrznej. W przypadku infrastruktury lotniczej nie musimy myśleć o kosztownych autostradach i terenach, które zostaną zdewastowane pod ludzkie usługi transportowe. Wystarczą nam punkty infrastrukturalne i huby łączące te punkty, a podniebne autostrady nie stanowią żadnego kosztu ekonomicznego. A co jeśli ten transport były przyjazny środowisku to znaczy w pełni zasilany z odnawialnych źródeł energii oraz w idealnym scenariuszu autonomiczny eliminując błąd ludzki tym samym zapewniając bezkolizyjność?
Nie czy, ale kiedy będziemy gotowi?
Obecnie technologia jest już na tym poziomie, że bez problemu moglibyśmy zaimplementować tego rodzaju rozwiązania w postaci miejskiego transportu powietrznego operującego w przestrzeni nad miastem umożliwiającego spełnienie marzeń wielu futorologów w postaci podniebnej taksówki czy latającego samochodu. Niemniej jednak problem tkwi
w innego rodzaju składowych potrzebnych do udanej implementacji nowego rewolucyjnego rozwiązania transportowego. Elementy takie jak aspekty prawne, brak infrastruktury potrzebnej do obsługi oraz bardzo ważny czynnik ludzki, a mianowicie akceptacja społeczna
są podstawowymi barierami dla rozwoju systemu miejskiego transportu powietrznego.
Obecnie wyróżnia się liczne państwa, miasta, organizacje i firmy pracujące nad jak najszybszym wdrożeniem pierwszych rozwiązań, a udana implementacja to nie kwestia pytania czy, ale kiedy będzie możliwe uzyskanie operacyjności nad obszarami zurbanizowanymi. Najpewniej budowanie akceptacji i regulacji zacznie się od misji ratunkowych w postaci podniebnej karetki czy straży pożarnej. Aczkolwiek potencjalne transportowanie ludzi nad miastem wymaga wieloaspektowego spojrzenia na zagadnienie i jest dużo bardziej skomplikowane.
Przewiduje się, że 90% wzrostu wskaźnika urbanizacji nastąpi w Azji i Afryce w ciągu najbliższych 30 lat
Do 2050 r. 70% światowej populacji będzie mieszkać w osadach miejskich. Obecny system transportowy w perspektywie tak ogromnych zmian stanie się niewydolny i z biegiem czasu niewystarczający. Powinniśmy się zastanowić jak można zneutralizować negatywne skutki spalin wytwarzanych przez komunikację naziemną. Rozwiązaniem mogłoby być przeniesienie części usług transportowych bliskiego i średniego zasięgu w niezagospodarowaną przestrzeń powietrzną. Taka perspektywa wydaje się być dobrym kierunkiem z punktu widzenia miasta, ponieważ część usług hipotetycznie, a na pewno technologicznie można by było przenieść
w górne części miasta tworząc swojego rodzaju rozwiązania arkologiczne. Niemniej jednak patrząc na zawrotnie szybki i wykładniczo rosnący postęp technologiczny, jest to kwestią czasu.
Neutralność klimatyczna do 2050 r., założona przez Komisję Europejską i jej Dyrekcję Generalną ds. Działań w dziedzinie Klimatu to strategiczna długoterminowa wizja zamożnej, nowoczesnej, konkurencyjnej neutralnej dla klimatu gospodarki UE. Miejski transport powietrzny ma kluczową rolę przy dywagacjach na temat dążenia do neutralności klimatycznej w nowoczesnym świecie.
Eksperci nie mają wątpliwości o nadchodzącej transportowej rewolucji technologicznej
Pojazdy typu eVTOL (elektryczny pojazd wnoszący się i lądujący pionowo, z ang. electric Vertical Take-off and Landing) są w stanie ułatwić nasz model transportu jako opcja dostosowana
do wymagań świata technologi, masowej informacji oraz przede wszystkim pozwalając
na zmniejszenie zatorów drogowych, ponieważ jest zdecydowanie bardziej zrównoważona. Wystarczy tylko (aż) zwiększyć jego wiarygodność i dostosować infrastrukturę
pod wygodę użytkowania. Problemem aktualnie jest brak odpowiedniej infrastruktury naziemnej, jako klucz do realnej implementacji.
Rodzaje zastosowań mają różne funkcje
Na całym świecie możemy wyróżnić następujące misje dla zastosowania dronów nad obszarami zurbanizowanymi takie jak: misje ratunkowe, transport produktów medycznych, dostawa paczek, zarządzanie agroturystyką, bezpieczeństwo miejskie, misje wojskowe, stymulacja turystyki oraz taksówki powietrzne. Badanie zlecone przez Crown Consulting zbadało wykonalność trzech przypadków użycia UAM w 15 miastach USA i określa potencjalne obszary działania takie jak:
- dostawa na ostatniej mili (dla paczek),
- metro lotnicze (autonomiczny system komunikacji miejskiej w stylu transportu publicznego),
- taksówka powietrzna (autonomiczny system na żądanie dla wspólnych przejazdów).
Ponadto Komisja Europejska przewiduje, że do 2025 r. całkowita ilość danych na świecie wzrośnie o 530% w porównaniu z 2018 rokiem, co stwarza ogromny potencjał kontroli
i wymiany informacji.
Potencjał jest ogromny
Analiza globalna firmy UAM Geometrics wzięła z kolei pod uwagę 75 megamiast na świecie, gdzie określono potencjał rynku zbytu na 1.23 mld. pasażerów do 2040 roku. Tym samym
do tego roku impakt ekonomiczny wyniesie blisko 550 mld. $, zaś przychody z produkcji
są szacowane na 287 mld. $. Przewiduje się, że rynek transportu w obszarach miejskich może osiągnąć wartość jednego miliarda $ amerykańskich do 2025 roku, a wzrosnąć
aż do 13.8 mld. $ do roku 2040.
Firma analityczna widzi bezprecedensowy potencjał w rozwoju usług miejskiego transportu powietrznego na przestrzeni następnych dziesięcioleci. Powinniśmy więc wznieść się w powietrze i spróbować zaadaptować infrastrukturę do przyjęcia nowej technologii w taki sposób, aby być na nią gotowym kiedy nadejdzie odpowiedni na to czas dla każdego z rynków.
Kluczem jest multimodalność i integracja
Urbaniści i projektanci struktur miejskich muszą mieć świadomość jak podchodzić do planowania obszarów zintegrowanych z nowoczesnymi rozwiązaniami mobilności opartymi na technologii jutra. W przyszłości będzie trzeba adaptować całe dzielnice pod ruch UAM
i potrafić integrować je z dotychczas powszechnie znanymi, można by powiedzieć analogowymi, opcjami transportowymi. Dzisiejszy przemysł lotniczy znacząco różni się od innych form transportu miejskiego. Ruch naziemny jest ściśle kontrolowany i znacząco ograniczony, a pasażerowie kiedy wchodzą na lotnisko, bez wątpienia opuszczają środowisko tkanki miejskiej. Zaawansowana mobilność powietrzna stawia przed przemysłem ogromne wyzwanie, ponieważ niezbędnym elementem jest integracja przepływu informacji z istniejącym transportem miejskim, który ma swoje własne wyzwania takie jak zagęszczenie ruchu,
czy negatywny wpływ na środowisko.
W kolejnych artykułach przedstawimy czym są vertiporty, czyli infrastruktura potrzebna
do przyjęcia i obsługi miejskiego transportu powietrznego. Będziemy na bieżąco informować
o rozwoju rynku UAM w Europie i na świecie.