Łódź: Zbliża się koniec pierwszego etapu rewitalizacji Księżego Młyna

Księży Młyn to wyjątkowe miejsce na mapie Łodzi. Właśnie kończy się pierwszy etap procesu jego rewitalizacji.

Osiedle robotnicze powstało w ramach imperium włókienniczego Karola Scheiblera w dolinie rzeki Jasień od 1824 roku. Nazwa okolicy wzięła się od znajdującego się tam wcześniej młyna należącego do łódzkiego proboszcza. Na przestrzeni lat Scheibler stworzył największy kompleks fabryczny w Łodzi, nazywany często „miastem w mieście”. Oprócz przędzalni na Księżym Młynie zlokalizowane zostało: osiedle domów robotniczych, remiza strażacka, sklep fabryczny, elektrownia, szkoła, szpital, a także pałac samego Scheiblera oraz park znany dzisiaj jako Źródliska. Powierzchnia całego kompleksu sięgała ok. 500 ha.

Od kilku lat zespół pod kierownictwem znanego z realizacji parku kulturowego „Miasto Tkaczy” w Zgierzu Arkadiusza Bogusławskiego realizuje proces rewitalizacji zabytkowego osiedla domów robotniczych. Od 2012 roku wyremontowane zostały trzy budynki mieszkalne przy ulicy Księży Młyn. Prace obejmowały oczyszczenie ceglanych elewacji, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej czy remonty dachów. Dokonano przy tym także niezbędnych zmian w rozkładzie i powierzchni użytkowej poszczególnych mieszkań. Kończą się również prace związane z przebudową infrastruktury podziemnej, mające na celu dostosowanie zabudowy mieszkaniowej do dzisiejszych standardów.

Poza tym, na nowo zagospodarowany został teren dawnej bocznicy kolejowej prowadzącej do przędzalni. Wyremontowany został tzw. „Koci Szlak”, gdzie zlokalizowano także drogę rowerową. W ramach przebudowy zadbano również o stworzenie strefy rekreacyjnej poprzez nasadzenia zieleni czy też montaż elementów małej architektury oraz historyzujących latarni, stylizowanych na XIX-wieczne, gazowe. Ponadto, na ulicę Księży Młyn powróciła zabytkowa, brukowana nawierzchnia.

Jednakże działania rewitalizacyjne to nie tylko remonty budynków i ulic. Celem władz miasta jest przekształcenie Księżego Młyna w dzielnicę kreatywną, na wzór choćby berliński. Stąd też niektóre lokale trafiły w ręce artystów w ramach konkursu. Dzięki temu na osiedlu pojawiła się galeria sztuki czy kawiarnia. Regularnie odbywają się także kiermasze, organizowane przez firmę Pociąg do Łodzi. Ponadto, jeden z wyremontowanych budynków zostanie przeznaczony na Dom Turysty. Wybudowano również mała estradę, gdzie odbywać się mają lokalne wydarzenia artystyczne. Władzom miasta zależy na zachowaniu klimatu miejsca, dlatego też dotychczasowi mieszkańcy osiedla są w ramach możliwości zachęcani do powrotu do swoich domów po wykonanym remoncie. Dla pozostałych przygotowane zostały lokale zastępcze.

Jednakże zakończone prace to dopiero pierwszy etap rewitalizacji osiedla. Do wyremontowania pozostało kilkadziesiąt domów mieszkalnych. Przewidywane środki potrzebne na remonty wynoszą ok. 64 mln zł i w dużej mierze mają pochodzić z dofinansowania Unii Europejskiej. Koniec projektu rewitalizacji przewidziany jest na rok 2019.

W 2015 roku, osiedle Księży Młyn uzyskało najwyższe odznaczenie w Polsce przyznawane zabytkom – zostało wpisane na listę pomników historii jako element wielokulturowego krajobrazu miasta przemysłowego Łodzi. Władze miasta kontynuują także starania na rzecz uzyskania wpisu Księżego Młyna na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.