AKTUALNOŚCI

„Laudato si” – encyklika papieża Franciszka o ekologii i rozlewie miast

Ziemia „protestuje z powodu zła, jakie jej wyrządzamy nieodpowiedzialnym wykorzystywaniem i rabunkową eksploatacją dóbr”, czytamy w pierwszych zdaniach encykliki „Laudato si” poświęconej „trosce o wspólny dom”.

Copies of Pope Francis's encyclical, a collection of principles to guide Catholic teaching, entitled "Laudato Si " lies on a table during its official presentation at the Sinod hall in the Vatican, 18 June 2015.   ANSA/ALESSANDRO DI MEO

„Laudato si”; fot. ANSA/ALESSANDRO DI MEO

W sześciu rozdziałach encykliki papież wzywa do zmiany stylu życia, nawrócenia ekologicznego, dokonania „przymierza” między ludzkością a środowiskiem. Franciszek wyraził niepokój w sprawie skutków zmian ludzkich zwyczajów, które nie są zorientowane na dobro wspólne i ludzki rozwój oraz prowadzić mogą „do degradacji świata i jakości życia znacznej części ludzkości.”. Dostrzegł także rosnącą wrażliwość na środowisko i troską o przyrodę.

Papież podejmuje temat zanieczyszczeń i globalnego ocieplenia, wskazując ich przyczyny. Określa klimat jako dobro wspólne, którego zmiany są problemem globalnym. Podejmuje także tematy zmniejszania różnorodności biologicznej oraz wyczerpujących się zasobów naturalnych, w szczególności wody które w pewnych miejscach zaczęły stanowić produkt prywatny.

W czwartej części pierwszego rozdziału encykliki „Pogorszenie jakości życia  i upadek społeczny” papież podejmuje temat miast:

  1. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że człowiek jest stworzeniem, które ma prawo do życia i szczęścia w tym świecie, a jest także obdarzony szczególną godnością, to nie można nie brać pod uwagę skutków degradacji środowiska, aktualnego modelu rozwoju i kultury odrzucenia dla życia osób.
  2. Zauważamy dziś na przykład niekontrolowany i przesadny rozrost wielu miast, w których życie stało się niezdrowe nie tylko z powodu zanieczyszczenia wynikającego z emisji toksycznych spalin, ale także miejskiego chaosu, problemów transportu oraz skażenia wizualnego i hałasu. Wiele miast to duże nieefektywne struktury, zużywające nadmiernie dużo energii i wody. Istnieją dzielnice, które pomimo że zostały niedawno wybudowane, są zapchane i zabałaganione bez dostatecznych terenów zieleni. To niewłaściwe, aby mieszkańcy naszej planety żyli przytłoczeni coraz bardziej betonem, asfaltem, szkłem i metalami, pozbawieni fizycznego kontaktu z naturą.
  3. W niektórych okolicach wiejskich i miejskich prywatyzacja przestrzeni utrudniła dostęp obywateli do obszarów o szczególnym pięknie; gdzie indziej utworzono „ekologiczne” osiedla mieszkaniowe, jedynie do dyspozycji niewielu, gdzie usiłuje się zabraniać dostępu innym, aby nie zakłócali sztucznego spokoju. Często spotykamy piękne zielone tereny w dobrze utrzymanych strzeżonych osiedlach, ale rzadziej w miejscach, gdzie żyją odrzuceni przez społeczeństwo.

Zainteresowanych tematem odsyłamy do treści encykliki „Laudato si” w języku polskim, która dostępna jest na stronie internetowej Watykanu.