Książka: Warszawa. Ballada o okaleczonym mieście

Żal po straconej pięknej architekturze i uporządkowaniu „Paryża Północy” jest bliski chyba wszystkim oglądającym stare widokówki Warszawy. Lektura Warszawa. Ballada o okaleczonym mieście (Robert Maciej, Jerzy Majewski, Grzegorz Sołtysiak) jest obowiązkowa nie tylko dla miłośników poznawania historii stolicy, ale dla wszystkich tych, którzy chcą odbyć spacer po Warszawie, obserwując zmiany w niej zachodzące od czasów powojennych, przez odgruzowane ulice, aż do osiedli z wielkiej płyty w latach siedemdziesiątych.

Warszawa-balladaBalladę naszą dedykujemy wszystkim tym, którzy – wbrew bezwzględnej Historii – przyczynili się do powstania Warszawy na nowo oraz fotoreporterom, bez których Pamięć o przeszłości byłaby o wiele uboższa (od wydawcy). Album ten składa się z dwóch części: powojenna Warszawa przed odbudową oraz odbudowa Stolicy. Większość zdjęć znajdujących się w książce nie była nigdy publikowana. Zdjęcia te tworzą unikalną kronikę trudu życia codziennego mieszkańców Warszawy – pokazują trud odbudowy miasta przez powojenne koleje losu aż do lat siedemdziesiątych. Zdjęciom oprócz krótkich opisów (gdzie, co, kiedy) towarzyszą artykuły wyciągnięte z ówczesnych gazet, tj. Express Wieczorny, Życie Warszawy, Sztandar Młodych. Artykuły pozwalają jeszcze silniej obserwować stopniowe porządkowanie życia w zniszczonym mieście – pojawiają się tu tematy dotyczące zarówno problemów mieszkańców (jak żyło się w ciężkich powojennych czasach?), jak i spraw politycznych. Album ten buduje swego rodzaju obraz – widzimy zmiany zachodzące w modzie, zmieniającą się ilość samochodów na ulicach, poznajemy obyczaje. Obraz ten stanowi swego rodzaju rozwiązanie zagadki – dlaczego Stolica wygląda tak, a nie inaczej?

Nie umniejszając roli tego znakomitego opracowania, w książce zabrakło mi kilku elementów. Przede wszystkim brakuje tu spisu dawnych oraz obecnych nazw ulic i placów. Artykuły nie są określone konkretnymi datami, z których pochodzą. Żałuję też ogromie, że brakuje artykułów dla kilku lat. Do „technicznych” zalet książki należy z pewnością jej świetna jakość dotycząca zarówno wyraźnych zdjęć, jak i solidnego papieru, z którego została wykonana.

Unikalne zdjęcia oraz wciągające przedruki z powojennej prasy tworzą książkę pomagającą zrozumieć przemianę Warszawy. Ta poruszająca książka została wydana przez wydawnictwo Baobab i Polską Agencję Fotografów pod patronatem prezydenta m.st. Warszawy w 2006 roku. Jest dostępna w księgarniach internetowych.

Charakter książki oddaje komentarz jednego z jej autorów, Jerzego Majewskiego: Dla mnie zdjęcia z albumu pachną tamtymi czasami. Epoką uspołecznionych sklepów, kolejek, komisów z ciuchami z zachodu i nachalnej propagandy, dozowanej bez umiaru w telewizji, gazetach i szkole.