Książka: Paweł Dunin-Wąsowicz „Warszawa Fantastyczna”, Stowarzyszenie Integracji Raster, Warszawa 2010
Książka napisana przez Warszawiaka dla Warszawiaka i nie tylko. Jest coś niesamowitego w podróży, w którą zabiera nas Autor, gdzie razem z nim śledzimy wizje rozwoju Warszawy widzianej przez pisarzy – od XIX wieku do współczesności. Wędrówka ta opiera się na przeglądzie pozycji książkowych, które … w znaczący sposób wpływają na obraz miasta swoją architekturą lub związane są z nimi fantastyczne historie.
W utworach przewija się motyw samego miasta Warszawy – jej rozwoju, regresu, układu stosunków społecznych. I mamy tutaj zarówno przykłady alternatywnych wizji historii, w tym wzrost znaczenia Stolicy na arenie międzynarodowej jak również zejście jej mieszkańców do podziemi. I wędrówka ta z każdą kolejną stroną książki staje się coraz bardziej interesująca…
Oczywiście poszczególne pozycje przytaczane przez Autora, nie pozostawały w oderwaniu od epoki, czasów, w których żyli (żyją) ich autorzy. Tym samym zawsze mamy odniesienie do aktualnych problemów, sytuacji politycznej, przefiltrowanych przez ich wyobraźnię.
Jednym z bardziej interesujących motywów, który przewija się w większości wizji Warszawy, w prezentowanym zestawieniu jest rola Pragi i jej znaczenia dla całego miasta. W książkach wybranych przez Autora występuje ona zawsze w opozycji do lewobrzeżnej części miasta, stając się enklawą Chinatowna lub też siedzibą anarchistów w zbiurokratyzowanym mieście. I niestety nie jest to jedyny problem jaki dotyka Warszawę Fantastyczną.
Autorzy poszczególnych książek, w których prezentują swoje wizje rozwoju miasta kładą nacisk na: komunikację miejską, Wisłę i jej znaczenie dla mieszkańców, a także na gentryfikację (podział) miasta na poszczególne obszary oraz w sferze społecznej – wzrost uprzedzeń etnicznych czy narodowościowych wśród mieszkańców.
Wydaje się, że mniej istotne stają się praktyczne rozwiązania poszczególnych motywów występujących w każdej z pozycji. Znacznie bardziej interesujący jest fakt przewijania się tych samym problemów na przestrzeni wieków wśród pisarzy zajmujących się Warszawą. Jest to wynikiem tego, że oprócz poruszania się w sferze fantastycznej, mamy do czynienia z problemami, które są jak najbardziej realne i znajdują one odzwierciedlenie w rzeczywistości.
Tym samym motywy te pokazują, co dla Autorów poszczególnych książek jest najbardziej istotne w mieście, i nie chodzi już w tym wypadku tylko i wyłącznie o Warszawę…
Autorem powyższego tekstu jest Adam Górski