Książka: Mister Warszawy – Architektura Mieszkaniowa Lat 60. XX Wieku

Lata 60 XX wieku to era intensywnego rozwoju budownictwa mieszkaniowego w Warszawie. Rosnące w szybkim tempie miasto wymagało licznych inwestycji mieszkaniowych, by zapełnić deficyt tego jakże cennego dobra.

Mister Warszawy  / źródło: fundacja Raster

Mimo tego, że była to era socjalizmu, który wymuszał stopniowo na architektach wykorzystywanie coraz tańszych i gorszych jakościowo rozwiązań budowlanych – pamiętajmy że budynki były wytwarzane przy użyciu takich technologii jak Rama H czy wielka płyta– wielu z nich udało się stworzyć budynki o zaskakująco różnorodnej formie, zaskakująco ciekawych jak na ówczesne warunki ekonomiczne. Wbrew pozorom, starano się unikać tworzenia osiedli które były nudne, mdłe, bez wyrazu. Architektura była sposobem na ulepszenie codziennego życia Polaków. Jak piszą sami autorzy, był to okres, w którym „..powstają wówczas realizacje, które w dużej mierze ukształtowały współczesną kondycję Warszawy i świadomość znacznej części jej mieszkańców”. Na przekór wszelkim przeciwieństwom – architektom udawało tworzyć się osiedla cenione do dzisiaj, miejsca które są do teraz unikatowe – takie jak opisywane w książce Sady Żoliborskie.

Tytułowy „Mister” odnosi się do konkursu organizowanego w Warszawie właśnie w latach 60-tych. Konkurs polegał na wyborze najciekawszego architektonicznie budynku, zrealizowanego w danym roku. Nobilitacja w postaci tytułu „Mistera” miała duże znaczenie – świadczyło to o prestiżu, ale także wysokich walorach funkcjonalnych danego osiedla. Warto dodać, że władze chętnie chlubiły się takimi budynkami – jako przykład, wyżej wymienione już Sady Żoliborskie, do których chętnie zabierano przyjeżdżające zagraniczne delegacje, by pokazać kunszt i poziom warszawskiego budownictwa tamtych lat.

Książka jest doskonałym źródłem informacji na temat architektury okresu socjalistycznego. Pokazuje w ciekawy sposób kreowanie się kształtu miasta, które znamy w dniach dzisiejszych. Szkoda tylko, że wiele opisywanych w książce założeń zostało znacznie zmienionych z biegiem lat – chociażby dogęszczanie zabudowy czy niszczenie przemyślanych elewacji poprzez termomodernizację.

Część książki zajmuje także zbiór zdjęć opisywanych budynków z lat 60 i 70-tych, gdzie możemy zobaczyć na własne oczy, jak wyglądała ówczesna Warszawa. Taki świeży ogląd ułatwia spojrzenie na formy niektórych budynków pochodzących z ówczesnych lat.

Książkę polecam przede wszystkim osobom zainteresowanym Warszawą – nie tylko jej architekturą, ale ogółem życia w tym mieście w przeszłości.

Autor: Łukasz Gorczyca, Marek Czapelski , opracowanie części albumowej – Karolina Andrzejewska, wydane przez Fundację Raster