“Obraz Miasta” Kevina Lyncha to moim zdaniem jedna z najważniejszych książek dotyczących urbanistyki. Dlaczego? Wyjaśnię to w tym artykule.

Kevin Lynch to amerykański urbanista. Pracując na MIT, prowadził badania nad tym, jak ludzie postrzegają swoje miasta i jaki wpływ na ich myślenie mają poszczególne jego elementy. Swoje badania opierał na 3 miastach – Boston, Jersey City i Los Angeles. Lynch na podstawie swoich badań wyznaczył 5 pojęć, na podstawie których mieszkańcy miast tworzą w swoich umysłach mapy mentalne. Mapa mentalna to graficzny zapis tego, jak my postrzegamy miasto. Obrazowo mówiąc – kiedy zapytani przez kogoś na ulicy jak dojść z punktu A do punktu B – tworzymy w swoich umysłach mapę mentalną. Warto dodać – każda mapa mentalna jest inna, każdy wytwarza swoją we własnym umyśle. Co zawiera taka mapa? Lynch podzielił ją na 5 elementów:

• drogi – linie, wzdłuż których często się przemieszczamy;
• węzły – miejsca, w których przecinają się różne obszary przestrzeni – np. skrzyżowania dróg, place;
• punkty orientacyjne – punkty odniesienia, według których określamy położenie innych obiektów (np. dom, miejsce pracy, itp.);
• obszary – elementy funkcjonujące jako powierzchnie, np. parki czy dzielnice słabo znane;
• krawędzie – linie stanowiące bariery, nieciągłości w przestrzeni, np. rzeki, nasypy kolejowe, ogrodzenia itp.

Lynch skupił się na opisaniu każdego z tych elementów, badając jego wpływ na postrzeganie danego miejsca przez ludzi w nim się znajdujących. Czy wieżowiec jest pomocny w orientowaniu się w terenie? Jak postrzegamy autostrady przecinające nasze miasto? Jakie znaczenie ma dla nas sąsiedztwo rzeki? Na te wszystkie pytania Lynch odpowiada w swojej książce. Autor skupia się także na wyjasnieniu wpływu rozłożenia ulic, siatki miejskiej na jej percepcje przez mieszkańców.

Pomimo tego, że od publikacji książki minęły 54 lata – jest ona w dalszym ciągu aktualna. Wydana 3 lata temu w Polsce powinna mieć duży wpływ na zrozumienie tego, co decyduje o klarowności miasta. Książkę polecam wszystkim zainteresowanym tematyką nie tylko urbanistyki, ale także teorii miast. Lynch zwraca uwagę na elementy, o których istocie sam wcześniej nie zdawałem sobie sprawy. Myślę, że warto przy sporządzaniu MPZP korzystać z praktyk, które mimo swej wiekowości, teraz szczególnie w Polsce mogą mieć wpływ na kreowanie lepszej przestrzeni w naszych miastach.

Nie ukrywam, że książka nie należy do najłatwiejszych lektur – trzeba się dobrze skupić, by uchwycić jej prawidłowy przekaz. Momentami ciężko jest w pełni zrozumieć odniesienia przestrzenne autora – należy pamiętać, że książka była pisana ponad 50 lat temu i nawet spojrzenie na współczesne mapy może nie pomóc – na szczęście, wtedy przychodzą z pomocą ryciny autora, umieszczane przy wszystkich ważniejszych pojęciach.

Chcecie przeczytać książkę? Macie okazję ją zdobyć w naszym konkursie “Obraz Miasta”. Nagrodę – egzemplarz książki “Obraz miasta” funduje wydawca – wydawnictwo Archivolta. Zapraszamy! 

[archivoltabox]ARCHIVOLTA jest kwartalnikiem ogólnopolskim dotyczącym teorii i praktyki architektury, technologii cyfrowych w projektowaniu i budowaniu, nowych materiałów oraz wzornictwa. Stałe działy: – Architektura – projekty i realizacje z kraju i ze świata, – Komputery i Architektura, – Wzornictwo, Wnętrza, Sztuka. www.archivolta.com.pl[/archivoltabox]