Zwiększony ma zostać zasób gruntów, które będą mogły zostać wykorzystane na cele mieszkaniowe przez Krajowy Zasób Nieruchomości – to zapisy proponowane przez Rząd w przyjętym projekcie nowelizacji ustawy.

Narodowy Program Mieszkaniowy, przyjęty w 2016 r., wprowadzał pakiet instrumentów adresowanych do grup dochodowych o dochodach uniemożliwiających zaciągnięcie kredytu na zakup własnego mieszkania. Jednym z narzędzi miało być wykorzystanie gruntów Skarbu Państwa do realizacji budownictwa mieszkaniowego. W tym celu w lipcu 2017 roku utworzony został Krajowy Zasób Nieruchomości. Większość z 64 nieruchomości w wykazach przekazanych do KZN okazała się jednak nieprzydatna dla realizacji inwestycji mieszkaniowych o umiarkowanych cenach i czynszach. Nie zgłosił się również żaden podmiot, zainteresowany pełnieniem funkcji operatora mieszkaniowego.

Większa siła KZN

Przyjęty przez Rząd projekt zmienia zapisy ustawy z 20 lipca 2017 roku i ma umożliwić powstanie ponad 60 tysięcy mieszkań. Zaproponowano rozwiązania umożliwiające pozyskiwanie przez Krajowy Zasób Nieruchomości działek (stanowiących własność lub oddanych w użytkowanie wieczyste) jednoosobowych spółek Skarbu Państwa lub instytutów badawczych. Odpowiednie na potrzeby budownictwa mieszkaniowego grunty będą mogły udostępnić także Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) oraz Agencja Mienia Wojskowego (AMW). Łącznie jest to blisko 150 spółek Skarbu Państwa i kolejnych około 800 spółek zależnych.

Spółki będą zobowiązane do cyklicznego przekazywania do KZN wykazów nieruchomości, którymi gospodarują. W przypadku, gdy nieruchomość ujęta w wykazie zostanie przekazana do zasobu, którym gospodaruje KZN, spółkom będzie wypłacana kwota, której wysokość będzie oparta na wartości rynkowej nieruchomości.

Ustawa nie ma być stosowana w odniesieniu do gruntów zarządzanych przez Lasy Państwowe. Do zasobu nie będą mogły być włączane grunty zajęte przez pas drogowy, pokryte wodami, zajęte pod infrastrukturę kolejową lub dworce kolejowe.

Własność publiczna zablokuje sztuczne windowanie cen?

Nieruchomości KZN będą mogły być sprzedane, z zastrzeżeniem prawa pierwokupu. Wymagana będzie zgoda ministra, a w trybie bezprzetargowym dodatkowo będzie zastrzeżone prawo odkupu. Możliwe będzie nieodpłatne przekazanie nieruchomości spółkom z udziałem jednostek samorządu terytorialnego. Tu również wymagana będzie zgoda Rady Nadzorczej KZN lub ministra.

Nowelizacja przewiduje możliwość wnoszenia nieruchomości do spółek z udziałem innych podmiotów niż jednostki samorządu terytorialnego i ich związki. Warunek? Zawsze będą to podmioty kontrolowane przez Skarb Państwa, jak również przewiduje możliwość udostępnienia nieruchomości na podstawie umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym. Równocześnie ograniczono katalog podmiotów, z którymi KZN będzie mógł zawiązywać spółki celowe oraz które będą mogły być udziałowcami lub akcjonariuszami w tych spółkach do Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych, jednostek samorządu terytorialnego, spółek z wyłącznym udziałem Skarbu Państwa albo funduszu inwestycyjnego, którego portfelem zarządzają te podmioty. Ma to zablokować możliwość sztucznego windowania cen i “doliczania” wartości dopłat do czynszu.

Jest to kolejna, po specustawie mieszkaniowej oraz ustawie o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych, ustawa mająca na celu usprawnić funkcjonujący system. Dzięki dopłatom do czynszu w ramach programu „Mieszkanie na start”, przyjętych w ubiegłym roku, możliwa ma być rezygnacja z regulacji stawek czynszu w ustawie o KZN. Dochody osób zamieszkujących takie mieszkania podlegać mają corocznej weryfikacji. W przypadku przekroczenia limitów dochodowych, gospodarstwo domowe straci prawo do dopłat.

KZN z przywilejami

KZN uzyska również bezpłatny dostęp do wyrysów i wypisów z ewidencji gruntów i budynków, stałego dostępu do ksiąg wieczystych czy zwolnienie od podatku dochodowego. Dodatkowo, grunty rolne położone w granicach miast, należące do zasobu, mają być wyłączone z reguł ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.

Szczegóły na stronach RCL.