Dąbrowa Górnicza: czy powstanie park kulturowy?
Śródmieście Dąbrowy Górniczej może stać się parkiem kulturowym. List intencyjny w tej sprawie, w piątek 21 września 2018 roku, podpisali: Zbigniew Podraza, prezydent Dąbrowy Górniczej i Henryk Mercik, członek zarządu Województwa Śląskiego.
Budynek Pałacu Kultury Zagłębia miałby znaleźć się w granicach proponowanego parku kulturowego | fot. kubos16 / Wikimedia Commons | lic. CC-BY-SA-3.0
Powstanie parku kulturowego planuje się na osi od ulicy Kolejowej przez dawne zakłady Defum, Pałac Kultury Zagłębia, ulicę 3 Maja aż do dąbrowskiej Sztygarki. Zdaniem sygnatariuszy dokumenty intencyjnego, centrum Dąbrowy Górniczej można określić jako serce całego Zagłębia Dąbrowskiego.
„centrum Dąbrowy Górniczej, a zwłaszcza Pałac Kultury Zagłębia oraz teren dawnej fabryki obrabiarek Defum jest zespołem krajobrazowym, który stanowić może uniwersalną opowieść o rozwoju zagłębiowskich miejscowości”
Parki Kulturowe w Polsce
Możliwość objęcia wartościowego kulturowego krajobrazu nową formą ochrony, jaką jest park kulturowy wprowadziła ustawa o ochronie zabytków z 23 lipca 2003 r. Celem utworzenia parku kulturowego jest ochrona krajobrazu kulturowego oraz zachowanie wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej. Na obszarze parku kulturowego mogą być ustanowione zakazy i ograniczenia, dotyczące sposobu użytkowania zabytków oraz umieszczania tablic, napisów i ogłoszeń reklamowych, a także form małej architektury. Obowiązkowo powstać musi tam miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Powstanie parku kulturowego poprzedzają konsultacje społeczne.Do tej pory w województwie śląskim utworzono cztery takie parki.
W całej Polsce funkcjonuje blisko 40 parków kulturowych. Ich mała liczba nie jest jedynym problemem. Działania urzędów miast w kontekście wdrażania uchwały o ustanowieniu parków kulturowych zbadała niedawno Najwyższa Izba Kontroli. Choć we wszystkich przypadkach zmiany wpłynęły na ograniczenie liczby nośników reklamowych i poprawienie estetyki przestrzeni publicznej, to efekty widać w różnym stopniu. Tylko w części skontrolowanych miast utworzenie parków przyniosło wyraźne efekty. Kontrola stwierdzała takie uchybienia jak sprzeczność planu do zapisów dotyczących parku kulturowego, jak i zapisy wykluczające się wzajemnie w ramach jednego planu. Dodatkowo, pomimo że w większości miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego określono zasady i warunki sytuowania tablic i urządzeń reklamowych, to nie były one uwzględniane i stosowane.
