Geograficzne Systemy Informacji Przestrzennej posiadają wielorakie zastosowanie. Nie każdy jednak wie, iż są również przydatne w dziedzinie ochrony zdrowia. Dodatkowo trzeba wspomnieć, że analizy i dane przestrzenne wykorzystywane są w tym obszarze już od wielu lat. Jednym z pierwszych przykładów zastosowania GIS jest opracowanie pochodzące z ok. 1850 r., którego autorem jest dr John Snow. Wykorzystał on ręcznie wykonaną mapę do przeprowadzenia analizy rozmieszczenia zgonów wywołanych cholerą. To przedsięwzięcie dało początek tzw. mapowaniu rozmieszczania się chorób (ang. Disease diffusion mapping).

Oczywiście w dzisiejszych czasach technika GIS znajduje się na wiele wyższym poziomie niż miało to miejsce w XIX wieku. Badane zjawiska ukazywane są z większym stopnień szczegółowości, a skala przestrzenna opracowania jest znacznie szersza. Opracowanie wykonane przez Johna Snow dzisiaj mogłoby wyglądać następująco:

Geograficzne Systemy Informacji Przestrzennej pomocne są w wielu obszarach badawczych związanych z ochroną zdrowia. Obecnie głównymi zadaniami GIS w tym zakresie są:

• przewidywanie, monitorowanie, zapobieganie lub też łagodzenie skutków epidemii,
• zapobieganie rozprzestrzenianiu się epidemii, poprzez analizowanie zależności pomiędzy zachorowalnością na daną chorobę a czynnikami środowiskowymi (stan wód, powietrza, gleby, stopień zurbanizowania itp.),
• wspieranie planowania oraz optymalizacja rozkładu placówek medycznych w oparciu o dane dotyczące zasobów służby zdrowia oraz staniu ludności na danym terenie.

Wśród głównych zadań GIS można także wyróżnić bardzie szczegółowe analizy, takie jak:

• znajdowanie geograficznego rozkładu choroby oraz analiza zmian w czasie,
• znajdowanie luk w systemach obrony przed epidemiami,
• analiza przestrzenno-czasowych kierunków rozprzestrzeniania chorób,
• oznaczanie na mapach miejsc występowania populacji cechujących się podniesionym ryzyku zachorowalności na dane rodzaje chorób,
• planowanie interwencji,
• przewidywanie epidemii,
• monitorowanie chorób,
• dokumentowanie potrzeb zdrowia oraz alokacja środków powiązanych z ochroną zdrowia,
• zarządzanie środowiskiem, materiałami, a także zasobami ludzkim, które są związane ze zdrowiem pacjentów,
• monitorowanie stopnia wykorzystania centrów medycznych,
• logistyka w dziedzinie medycyny i ochrony zdrowia,
• publiczne udostępnianie informacji o zdrowiu,
• ułatwienie dostępu do placówek medycznych.

Warto również wspomnieć o portalu HealtMap, tworzonym przez naukowców, epidemiologów oraz programistów. HealthMap jest znany jako światowy lider w wykorzystaniu nieformalnych źródeł monitorowania i nadzoru epidemii oraz ryzyka ich rozprzestrzeniania. Zawarte na portalu informacje są dostępne dla każdego bez ograniczeń, zarówno poprzez witrynę internetową Healtmaps.org, jak także dzięki aplikacji mobilnej „Outbreaks Near Me”.

Więcej  o projekcie możecie dowiedzieć się w krótkim filmie.