AKTUALNOŚCI

Warsztaty partycypacyjne „Więcej dialogu w planowaniu przestrzennym” – podsumowanie dotychczasowych prac

„Więcej dialogu w planowaniu przestrzennym” to projekt realizowany od marca do listopada 2014 r. we współpracy Instytutu Metropolitalnego z Brygadą Urbanistyczno-Architektoniczną w ramach zlecenia na realizację zadań publicznych przyznanego przez Miasto Gdańsk. Inicjatywa jest odpowiedzią na niewystarczające zaangażowanie mieszkańców w proces planistyczny i niedostrzeganie możliwości, jakie dają w tym zakresie rozwiązania prawne.

Dyskusja o partycypacji

23 października odbyło się pierwsze spotkanie organizatorów z członkami biorącymi udział w projekcie. Po pracach przygotowawczych, w ramach których powstał m.in. zarys Regulaminu dotyczącego przeprowadzania udziału społeczeństwa w planowaniu przestrzennym, można było zacząć wcielać pomysły i założenia w życie. Teoretyczny wstęp do pierwszego spotkania obejmował przedstawienie ogólnego zarysu i celu projektu, omówienie zarówno polskich (działania Brygady Urbanistyczno-Architektonicznej), jak i zachodnich (angielski program Planning for Real Unit) przykładów procesów włączania mieszkańców w decydowanie o rozwoju przestrzennym miasta. Jakub Szlachetko (koordynator projektu) przedstawił także charakter obecnie obowiązujących polskich przepisów w tym zakresie.

Każdy z uczestników opowiedział o swoich doświadczeniach związanych z partycypacją społeczną, dzięki czemu organizatorzy poznali obraz tego zjawiska ze strony planistów, architektów, prawników, kulturoznawców i młodych urzędników. Ci ostatni podkreślili nieefektywność konsultacji społecznych prowadzanych przez Urząd Miasta. Wszyscy zgodzili się, że system informacji dotyczący miejscowych planów zagospodarowania oraz zaangażowanie samorządowców w informowanie społeczeństwa o procesach planistycznych jest zbyt małe. Klarowny obowiązujący Regulamin włączania społeczeństwa w planowanie przestrzenne, mógłby pomóc lepszemu zaangażowaniu mieszkańców w procesy decyzyjne. To z kolei przełożyłoby się na zwiększenie jakości życia w poszczególnych dzielnicach i całych miastach.

Partycypacyjny warsztat

Kolejne spotkanie 30 października miało już charakter warsztatowy. Powstało pięć kilkuosobowych zespołów, z których każdy zajął się przeprowadzeniem prostej analizy wybranego fragmentu Śródmieścia Gdańska. Uczestnicy na swój własny sposób interpretowali mniej lub bardziej znaną przestrzeń. Tworzyli własną legendę odczuć i relacji z terenem, a następnie oznaczali na mapie obszary objęte ustaleniami. Bariery komunikacyjne, rejony problematyczne, tereny nieznane, obszary ciekawe, zieleńce, parkingi – zakres oznaczeń był bardzo zróżnicowany. Część grup przeprowadziła rzetelną analizę, gdy inne weszły już w etap projektowy określając proponowane przez siebie zmiany. Ta rozbieżność podejścia do analizowanego problemu daje organizatorom wskazówki do sporządzenia końcowej wersji regulaminu. Szczegółowo opisane wnioski i wytyczne do dalszych działań zostaną przedstawione po zakończeniu serii spotkań warsztatowych. Końcowe prezentacje rezultatów półtoragodzinnej pracy dały możliwość wspólnego poznania różnorodnych metod oceny i opisu danej przestrzeni.

Wspólne działania projektowe

Kolejne spotkanie to dalsze wyzwania. Tym razem uczestnicy zajęli się stworzeniem bardzo ogólnego projektu zagospodarowania analizowanego terenu. Mimo, że znaczna cześć uczestników nie posiadała wykształcenia projektowego, to wszyscy z zapałem przystąpili do prac planistycznych. Przy wsparciu organizatorów po godzinie powstały robocze wersje projektów, przestawiające ogólne założenia dla wybranych obszarów. Opracowania dotyczyły rozwiązań komunikacyjnych, funkcjonalnych i związanych z turystyką w mieście. Następnym etapem było porównanie swoich propozycji z założeniami w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Uczestnicy zakreślili obszary, na których dokument dopuszcza realizację ich założeń oraz wyznaczali tereny, gdzie pomysły nie miałyby szans na wejście w życie. To ukazało, jak często odmienne wizje rozwoju miasta mają miejscy planiści i społeczeństwo. Wyniki działań porównawczych będą punktem wyjścia do prac podczas ostatniego spotkania warsztatowego. Zostali na nie zaproszeni przedstawiciele Urzędu Miasta Gdańska oraz Biura Rozwoju Gdańska. 13 listopada o godz. 17.00 na Wydziale Prawa i administracji UG uczestnicy warsztatów przedstawią wyniki swoich prac i rezultaty końcowych analiz. Oczekujemy, że zaproszeni samorządowcy odniosą się do powstałych planów oraz ocenią ich realną szansę na ewentualną realizację lub też określą możliwość uwzględnienia pomysłów w powstających dokumentach planistycznych. Liczymy na owocną debatę i zaspokojenie naszej ciekawości oraz wartościowe wnioski na przyszłość.

Zapraszamy do dyskusji!

Autorami powyższego tekstu są Przemek Wróbel oraz Piotr Żelaznowski - Organizatorzy i prowadzący warsztaty