Uwagi ministerstw i jednostek centralnych do specustawy mieszkaniowej

Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju uzgodniło z innymi ministerstwami szczegóły tzw. specustawy mieszkaniowej. Pomimo jedynie dwóch dni na wyrażenie swoich opinii, poznaliśmy już część proponowanych korekt.

Nowy projekt specustawy mieszkaniowej autorstwa Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju pojawił się na stronach Rządowego Centrum Legislacji 21 maja. Cztery dni wcześniej MIiR, ministerstwo odpowiedzialne za projekt rozpoczęło uzgadnianie projektu m.in. z innymi ministerstwami.

Prokuratura: nieprecyzyjne zapisy

Prokuratura Generalna wskazała, że nie jest jasne, w jaki sposób należy obliczyć proporcje powierzchni użytkowej przeznaczonej na działalność handlową lub usługową (według projektu: 20%). Zarzut braku precyzyjności dotyczy również zapisu o realizacji inwestycji „terenach powojskowych albo pokolejowych” – które nie są jasno zdefiniowane w przepisach polskiego prawa. W tym przypadku istnieje niebezpieczeństwo że przykładowo: wywłaszczony na cele wojskowe właściciel wystąpi z roszczeniami odszkodowawczymi, które kierowane będą przeciwko Skarbowi Państwa. Podobny zarzut dotyczy też definicji “stanu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych na terenie gminy”.

Dualizm prawny groźny?

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwo Narodowego ostrzega, że wprowadzenie dualizmu prawnego, naruszy zaufanie do organów administracji publicznej. MKiDN ostrzega też, że ustawa przyczynić może się do nadmiernego zagęszczania centrów miast, i tzw. „suburbanizacji”. Wątpliwości budzi też Idea ustawy, przyjęta na założeniu, iż barierą dla dostępności mieszkań jest brak terenów wyznaczonych w planach miejscowych lub wydanych decyzjach o warunkach zabudowy.  Odpowiedź Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju nie budzi jednak wątpliwości: “Z danych statystycznych wynika, że bardzo potrzebny jest wzrost nowych inwestycji.”

Ministerstwo zaproponowało też redakcyjne zmiany tekstu dotyczącego ochrony zieleni oraz obszarów i obiektów objętych formami ochrony konserwatorskiej.

Sasin proponuje… odstępstwa od standardów urbanistycznych

Podstawowym wymogiem ma być dostęp do drogi publicznej (lub wewnętrznej) i mediów, w tym sieci elektroenergetycznej, wodociągowej i kanalizacyjnej. Te, zdaniem Artura Sobonia – wiceministra odpowiedzialnego za projekt, rygorystyczne standardy zaproponowane w projekcie to:

  1. zapis o odległości 1000 m od przystanku publicznego transportu zbiorowego – nawet gdzie jedno połączenie dziennie wystarczy. W miastach powyżej 100 tysięcy mieszkańców, maksymalny dystans wynosić będzie 500 metrów.
  2. do szkoły podstawowej oraz przedszkola odległość będzie mogła wynosić 3 km. Dla największych miast  wynosić będzie maksymalnie 1,5 km. Wciąż proponowanym rozwiązaniem jest możliwość niespełnienia tego warunku przy jednoczesnym podpisaniu umowy z gminą na pokrycie kosztów 5-letniego zapewnienia dowozu dzieci.
  3. zapis o podobnych odległościach – 3 i 1,5 km – określono dla terenów sportowych i rekreacyjnych. Ich powierzchnia wynosić ma iloczyn planowanej liczby mieszkańców oraz wskaźnik 2 metrów kwadratowych.

Jacek Sasin, jako przewodniczący stałego komitetu Rady Ministrów, zaproponował dodanie odstępstw od przedstawionych standardów urbanistycznych. W przesłanym piśmie proponuje odstępstwo od wymogu odległości inwestycji od placówek edukacji w przypadku lokalizacji inwestycji mieszkaniowych dla seniorów. Jednocześnie jednak zauważa, że mieszkania te przyczynią się do “zwiększenia oferty sprzedaży na rynku wtórnym”.

Przewodniczący Stałego Komitetu Rady Ministrów zasugerował również rezygnację z czasochłonnych i drogich konkursów urbanistyczno-architektonicznych. Zauważa też, że w przypadku wprowadzenia obecnych przepisów pojawi się luka dająca inwestorowi swobodę w modyfikacji koncepcji. Polskie prawo nie definuje bowiem pojęcia “istoty” koncepcji.

Służby specjalne przeciw ustawie, inne ministerstwa z drobnymi uwagami

Zdania nie zmienił Maciej Wąsik, sekretarz stanu i sekretarz kolegium do spraw służb specjalnych. Wyraził on “zasadnicze zastrzeżenia dotyczące katalogu podmiotów i sytuacji, w których można skorzystać z przedmiotowych ułatwień”. Wąsik już przy poprzednim projekcie zgłaszał krytyczne uwagi. Szczegóły poznać mamy w późniejszym czasie.

Ministerstwo Środowiska zauważyło błędy wynikające z ignorowania zapisów związanych z ochroną złóż oraz zagospodarowania terenów górniczych. Te mogą skutkować m.in. zabudową złów w sposób uniemożliwiających ich eksploatację. Ministerstwo Rolnictwa prosi zaś o doprecyzowanie zapisów dotyczących ochrony gruntów rolnych.

Minister Gospodarki Morskiej zauważył brak doprecyzowania zapisów co do inwestycji mieszkaniowych w pasie technicznym pasa nadbrzeżnego, w tym zabezpieczenie interesu portów i przystani morskich, tak by inwestycje mieszkaniowe nie powstawały na terenach w rejonie portów oraz na terenach kolejowych, prowadzących do portów. Zdaniem Ministra Infrastruktury wniosek o wydanie decyzji dotyczącej inwestycji mieszkaniowej powinien być uzgadniany z zarządcami dróg.

Pełen zestaw dokumentów i status prac nad ustawą znajduje się na stronie RCL.