AKTUALNOŚCI

Ustawa o kooperatywach mieszkaniowych od nowa

Projekt ustawy o kooperatywach mieszkaniowych przygotowany zostanie od nowa. To efekt uwag Rządowego Centrum Legislacji.

Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii rozpocznie prace nad ustawą o kooperatywach mieszkaniowych. Będzie to kolejna próba wprowadzenia kooperatyw mieszkaniowych do polskich przepisów – w formie dedykowanej ustawy. Dotychczas w prawie związanym z gospodarką nieruchomościami i procesem inwestycyjnym nie ma bowiem pojęcia kooperatywy mieszkaniowej, co powoduje bariery na etapie ubiegania się o finansowanie kredytowe w bankach czy dostęp do nieruchomości gruntowych. 

Wrocław budownictwo mieszkaniowe

RCL: Kooperatywy nie mogą być uprzywilejowane względem innych podmiotów w obszarze budownictwa mieszkaniowego

Pierwsze prace nad ustawą o kooperatywach mieszkaniowych pojawiła się w połowie 2019 roku. Prace nad projektem ówczesnego Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju przerwał kalendarz wyborczy. Druga próba nastąpiła w ubiegłym roku. Projekt jest elementem koncepcji zawartej w Narodowym Programie Mieszkaniowym. Podczas zbierania opinii oraz konsultacji, o których informowaliśmy również na naszym portalu, wpłynął szereg uwag i opinii. Takie zgłosiło też Rządowe Centrum Legislacji. Zdaniem RCL projekt zawierał ustawowe uprzywilejowanie kooperatyw względem innych podmiotów działających w obszarze budownictwa mieszkaniowego.

Z tego powodu konieczne jest przygotowanie nowego projektu. Ma on uwzględniać szerzej pojęte podmioty, opierające się na dobrowolnym zrzeszaniu ludności realizującej swoje cele mieszkaniowe. Projekt będzie się odnosił nie tylko do kooperatyw mieszkaniowych, ale również do nowo zakładanych spółdzielni mieszkaniowych. Opóźnienie w przyjęciu projektu nie ma być jednak znaczne. Jeżeli nowy projekt zostanie przyjęty przez  Radę Ministrów, powinien być skierowany do Parlamentu jeszcze w 2021 r.

Kooperatywy tańsze dla poszukujących mieszkania

Przypominamy, że w kooperatywach mieszkaniowych to przyszli mieszkańcy odpowiedzialni są za inicjowanie procesu inwestycyjnego. Jest to oddolne przedsięwzięcie non-for-profit o charakterze partycypacyjnym i wspólnotowym, w którym grupa osób współdziała w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Część prac członkowie kooperatyw wykonują we własnym zakresie i nie płacą marży zysku podwykonawcom i deweloperom. Szacunki na podstawie dotychczasowych realizacji wskazują na możliwe obniżenie kosztów w stosunku do nabycia mieszkania na rynku deweloperskim o ok. 20–30%. W Polsce powstały już inwestycje kooperatyw mieszkaniowych, jednak nie ma prawnych regulacji.

Benefity dla członków kooperatyw według poprzedniego projektu ustawy

Wśród planów zawartych w projekcie przedłożonym przez Ministerstwo Rozwoju, znajdowały się się m.in. ulgi w podatku PIT dla członków kooperatyw mieszkaniowych czy możliwość kupna od gmin nieruchomości pod inwestycję mieszkaniową. Ustawa miała zezwolić radnym gmin na zbycie nieruchomości z gminnego zasobu nieruchomości z określeniem na cele kooperatyw w formie przetargu z możliwością spłaty ratalnej dla członków kooperatyw mieszkaniowych.

W celu zachęcenia społeczeństwa do zrzeszania się z zamiarem samodzielnego zaspokajania potrzeb mieszkaniowych oraz upowszechnienia idei kooperatyw mieszkaniowych, projekt zakładał wprowadzenie bonifikat i ulg dla tych inwestycji. Nabywanie przez członków kooperatywy nieruchomości gminnych miało być dodatkowo związane z możliwością uzyskania bonifikaty, udzielanej w przypadku zachowania celu mieszkaniowego, realizacji inwestycji przez członków kooperatywy mieszkaniowej i w formule non-profit, nienastawionej na zysk użytkowaniu objętych nią budynków i lokali (w tym niewyodrębnianiu lokali innych niż mieszkalne i nieprowadzeniu działalności gospodarczej), zakończenia realizacji inwestycji przed upływem 5 lat od daty sprzedaży nieruchomości oraz spełnienia wymagań gminnych. Uczestnicy kooperatyw mieli również dostać wsparcie w postaci ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych. Według poprzedniego projektu, od podstawy podatku odliczyć można byłoby odsetki od kredytu zaciągniętego przez członka kooperatywy w związku z realizacją inwestycji przez członków kooperatywy mieszkaniowej.

Równoległa ustawa o spółdzielczości

Prace nad projektem ustawy o kooperatywach mieszkaniowych toczą się niezależnie od prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy – Prawo spółdzielcze oraz ustawy o własności lokali. W planach ministerstwa jest wzmocnienie pozycji członków spółdzielni, usprawnienie funkcjonowania spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. Wśród założeń znajdują się także wybór zarządu przez walne zgromadzenie, wprowadzenie kadencyjności zarządu. Nowe rozwiązania mają stworzyć dogodne warunki dla spółdzielni do rozpoczynania inwestycji mieszkaniowych i budowy przystępnych cenowo mieszkań spółdzielczych lokatorskich.