Jak poradzić sobie z ustawianiem układów współrzędnych projektu i warstw?
Opis poszczególnych układów.
Nie każdy użytkownik programu QGIS musi być z zawodu geodetą lub geografem. Jak wiemy z oprogramowania geoinformacyjnego korzystają pracownicy różnych branży, do których szczegolnie skierowany jest ten artykuł. Znajdziecie w nim krótki opis radzenia sobie z układami współrzędnych.
Można by się zastanawiać, po co stworzono aż tyle układów odniesienia. Oczywiście prościej byłoby gdyby istaniał jeden uniwersalny układ odwzorowania. Niestety, jak wiemy Ziemia jest okrągła. Rodzi to problemy z precyzyjnym odwzorowaniem jej powierzchni na płaskim arkuszu papieru. Każdy układ służy do tego, aby w jak najbardziej precyzyjny sposób przedstawić dany obszar terenu. O wyborze odwzorowania decyduje kilka czynników, głównie są to rodzaj obszaru i jego lokalizacja oraz skala mapy.
Poniżej przedstawiamy wam 3 wybrane, najczęściej stosowane układy współrzędnych (kody EPSG powstały w celu standaryzacji nazewnictwa i parametrów układów współrzędnych – European Petroleum Survey Group (EPSG)).
Układ 1992 (EPSG:2180)
Jest to jednolity dla obszaru całej Polski układ stosowany dla map w skali poniżej 1:10 000. Warto wiedzieć, że to właśnie w tym układzie odniesienia przedstawiane są dane na portalu www.geoportal.gov.pl.
Układ 2000
W odróżnieniu od układu 1992, ten używamy do opracowywania map w skalach powyżej 1:10 000. Znajduje on głównie swoje zastosowanie na nowych mapach ewidencyjnych.
W tym układzie mamy do czynienia z wydzieleniem pasów względem południków środkowych:
- Układ współrzędnych 2000 (strefa V) – EPSG:2176
- Układ współrzędnych 2000 (strefa VI) – EPSG2177
- Układ współrzędnych 2000 (strefa VII) – EPSG:2178
- Układ współrzędnych 2000 (strefa VIII) – EPSG:2179
WGS84 (EPSG:4326)
Jest to jednolity dla całego świata układ współrzędnych. Dodatkowo jest powszechnie stosowany w urządzeniach do nawigacji, a także przez NATO do wykonywania map wojskowych. Charakteryzuje go zapis w stopniach długości i szerokości geograficznej północnej i południowej, a także równoleżnikowe rozciągnięcie danych.
Poniżej, przedstawiamy wam różnice w wyborze układu odniesienia. Dla lepszego zobrazowania wybraliśmy obszar Polski przedstawiony w trzech różnych odwzorowaniach:
Teraz, coś o samym ustawianiu odpowiedniego, a co najważniejsze – takiego samego układu współrzędnych dla poszczególnych warstw. Może się bowiem zdarzyć, iż dwie warstwy przedstawiające ten sam obszar (np. Polski) będą się znajdować w 2 różnych miejscach w oknie QGIS.
Sposobów ustawienia układu współrzędnych jest kilka:
1. Wybór układu z paska stanu znajdującego się w dolnej części okna QGIS – ostatnia ikonka. Ponad to, to właśnie pasek stanu daje nam szybką informację w jakim układzie aktualnie pracujemy (tutaj: EPSG:2178)
Po kliknięciu w ikonkę, wyświetli nam się okno służące do wyszukiwania i wyboru odwzorowania. Możemy także skorzystać z funkji Reprojekcja w locie. Wówczas dane nie są fizycznie przekształcone, jednak na ekranie wyświetlają się w pożądanym układzie.
Jest to okno, które wyświetla nam się również po zastosowaniu pozostałych sposobów opisanych poniżej.
2. Ustawienie układu współrzędnych z ustawień Warstwy w pasku Menu
3. Ustawienie układu współrzędnych klikając na właściwości danej warstwy prawym przyciskiem myszy
4. Mamy tez możliwość zdefiniowania układu współrzędnych użytkownika
Jak widać, sposobów jest wiele, a układ współrzędnych bez problemy możemy zmienić w każdym momencie. Jedank najlepiej, gdy już na początku naszej pracy w QGIS zdefiniujemy odpowiedni układ współrzędnych projektu. Wówczas nie napotkamy się na problemy dotyczące różnych odwzorowań, szczególnie podczas wczytywania warstw WMS.