Syntezy krajobrazowe – klasyfikacje geokompleksów
Przy wyróżnianiu geokompleksów dochodzi często do łączenia lub dzielenia wyróżnionych wcześniej jednostek sąsiedniego szczebla taksonomicznego. Działania te stanowią klasyfikację geokompleksów, która dzieli się na: typologię oraz regionalizację.
Typy krajobrazu naturalnego Polski wg J. Kondrackiego
Metoda typologii klasyfikuje geokompleksy ze względu na podobieństwa je łączące. Są one grupowane w typy, niezależnie od miejsca ich występowania (mapy topologiczne przedstawiają rozmieszczenie mozaikowe geokompleksów). Podobieństwo jednostek jest określane na podstawie wybranego kryterium, którym może być np. typ podłoża czy pokrycie roślinnością.
Typologię krajobrazu naturalnego Polski przedstawił jako pierwszy Jerzy Kondracki w 1960 r. Głównym czynnikiem krajobrazotwórczym była dla niego rzeźba terenu związana ściśle z budową geologiczną. Podział ten zawierał klasy, rodzaje, gatunki i odmiany krajobrazu. Obecnie obowiązujący podział opracowany przez Andrzeja Richlinga w 1992 r. stanowi modyfikację wcześniejszych klasyfikacji.
Przykład regionalizacji fizycznogeograficznej Polski wg J. Kondrackiego
Metoda regionalizacji klasyfikuje geokompleksy na podstawie cech, które wyróżniają jednostki z otoczenia. Cechy te są indywidualne i niepowtarzalne, dzięki czemu każda jednostka występuje na Ziemi tylko raz. Wyróżnione jednostki określane są mianem regionów. Podczas regionalizacji wydzielane są większe terytoria złożone z mniejszych obszarów o podobnych cechach (region strefowy) lub skupione wokół jakiegoś ośrodka (region węzłowy). Efektem regionalizacji jest mapa jednostek indywidualnych.
Jedynym kompleksowym podziałem Polski na regiony fizycznogeograficzne jest podział Jerzego Kondrackiego. Jest on stosowany wyłącznie w Polsce, poza granicami kraju są stosowane inne lokalne regionalizacje. Podział Kondrackiego odbiega od powszechnie przyjętych regionów (nie ma w nim np. Niziny Mazowieckiej), jest to opracowanie ściśle naukowe.
Źródło: http://www.widoczek.nets.pl/
Bibliografia:
- Maciej Pietrzak., Syntezy krajobrazowe a holistyczne ujęcia krajobrazu,
- Maciej Pietrzak, Wprowadzenie do ekologii krajobrazu – istota krajobrazu i rozwój badań,
- Jarosław Balon, Organizacja krajobrazu w skali globalnej, regionalnej i lokalnej,
- Jan Isaac Samuel Zonneveld, Introduction to cultural aspect of the landscape, IALE Conference, Wageningen 1990,
- Andrzej Richling, Jerzy Solon, Ekologia krajobrazu, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1996,
- Jerzy Kondracki Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1998.
