Sylwetki osób związanych z GP i Urbanistyką: Kevin Lynch
Po kilku artykułach tej serii dotyczących XIX wieku, czas na małą przerwę i przenosiny do drugiej połowy wieku XX.
Kevin Andrew Lynch (żył w latach 1918 – 1984) – amerykański architekt i urbanista urodzony w Chicago.
Absolwent takich uczelni jak Yale, Rensselaer Polytechnic Institute czy MIT. Kevin Lynch najsilniej związany był z ostatnia uczelnią, gdzie rozpoczął swoją, trwającą kilkanaście lat, karierę wykładowcy. Uwieńczeniem jego pracy był tytuł profesorski uzyskany w 1963 roku. Zanim jednak tego dokonał, wydał w 1960 roku książkę, która stała się później jego największym dziełem – The Image of the City. Jego badania skupiały się między innymi wokół takich pytań jak:
- W jaki sposób człowiek postrzega otaczającą go przestrzeń i jak się w niej porusza?
- Jak środowisko miejskie wpływa na człowieka?
- W jaki sposób różnorakie postrzeganie przestrzeni może mieć wpływ na projektowanie urbanistyczne?
The Image of the City:
Książka szeroko porusza tematykę pojmowania otoczenia przez ludzi. Amerykański urbanista swoje rozważania rozpoczął od wyboru trzech miast, w których przeprowadził dwufazowe badania. Były to: Boston, Jersey City oraz Los Angeles. Pierwszy etap polegał na szybkim opisie miasta przez zwykłych obywateli. Tę część “wywiadu” przeprowadzano wewnątrz budynku. Lynch chciał dowiedzieć się, jakie pierwsze skojarzenia przychodzą do głów ludziom, kiedy mowa o przestrzeni. Druga faza polegała na systematycznym badaniu obrazu środowiska miejskiego i spostrzeżeń na jego temat przez zaawansowanych obserwatorów. Wnioski były zaskakujące.
Podstawą dla procesu postrzegania otoczenia miała być mapa mentalna. Mapa ta to subiektywny, schematyczny obraz rzeczywistości umożliwiający nie tylko lokalizowanie obiektów, ale także orientację i poruszanie się w otaczającej przestrzeni. Cechą charakterystyczną map mentalnych jest to, że są one niepełne. Ludzie kojarzą tylko część przestrzeni i w przeciwieństwie do planów czy map, pozostają obszary dla nich niezidentyfikowane.
Kevin Lynch wyróżnił pięć elementów, z których owe mapy się składały:
- Drogi: ulice, chodniki, ścieżki;
- Krawędzie: postrzegane granice, takie jak ściany budynków czy linia brzegowa;
- Dzielnice (rejony): stosunkowo duża część miasta wyróżniająca się tożsamością lub charakterem;
- Węzły: punkty kontaktowe, skrzyżowania;
- Zabytki: łatwo rozpoznawalne obiekty służące jako zewnętrzne punkty odniesienia.
Lynch zauważał też, że sposób postrzegania rzeczywistości jest silnie uzależniony od charakterystyki jednostki: cech personalnych, zawodu czy w końcu obszaru zamieszkania. Badania wykazały, iż tereny posiadające tożsamość, charakterystyczne, czyli łatwo identyfikowalne w wyobraźni człowieka zajmują większą powierzchnię niż tereny nijakie.
Kevin Andrew Lynch swoim dziełem przyczynił się nie tylko do rozwoju planowania i projektowania przestrzennego, ale także oddziaływał na zwykłych obywateli, gdyż taka abstrakcyjna forma obrazowania rzeczywistości jak mapa mentalna, miała być praktycznym narzędziem percepcyjnym ułatwiającym codzienne życie.