AKTUALNOŚCI

Sylwetki osób związanych z GP i Urbanistyką: Eugène Hénard

Eugène Hénard – francuski architekt oraz urbanista żyjący w latach 1849-1923. Ukończył, podobnie jak jego ojciec Antoine-Julien Hénard, architekturę na École des Beaux-Arts w Paryżu. Jego pierwsza poważna praca dotyczyła projektowania budynków szkolnych. Hénard od 1889 mógł pochwalić się członkostwem w Societé Centrale des Architectes. Ponadto, 11 lat później otrzymał złoty medal za zasługi dla architektury oraz odznaczenie Legii Honorowej. W 1913 roku Hénard został współtwórcą francuskiego społeczeństwa urbanistów. On sam objął również urząd pierwszego prezydenta tzw. SFU (Société française des urbanistes). Francuski architekt to także twórca, wspólnie z Heinrim Prostem oraz Denatem-Alfredem Agache, planu przebudowy Paryża z 1912 roku. 

Komunikacja

Główną dziedziną zainteresowań Francuza była komunikacja. Hénard zauważał zwiększający się problem zakorkowanych ulic. Nic więc dziwnego, że swoje oczy skierował w stronę Wielkiej Brytanii, gdzie w drugiej połowie XIX w. wprowadzono wiele innowacji takich jak sygnalizacja świetlna w Londynie czy wysepki dla pieszych w Liverpoolu. Hénard z jednej strony dostrzegł szansę w wizji Holroyda Smitha z 1897 roku, kiedy to Anglik zaproponował poruszanie się po jezdniach w Londynie w sposób okrężny, z drugiej strony widział sens w połączeniach głównych arterii z ulicami obwodowymi tworząc tym samym wielopoziomowe węzły. Oba rozwiązania szybko stały się elementem  miejskiego krajobrazu stolicy Francji. W 1906 roku Hénard wykonał projekt pierwszego wielopoziomowego skrzyżowania, zaś rok później przedstawił wizję ruchu okrężnego dla placów: de Gaulle’a oraz de la Nation, które do dziś zachowały charakter rond (i to największych w Paryżu!). Na tym jednak nie koniec działalności Francuza z zakresu komunikacji. Swoimi badaniami oraz wiedzą przyczynił się do rozwoju pierwszego kodeksu drogowego we Francji, gdzie uwzględniono m.in. postulowany przez niego ruch prawostronny. 

skrzyzowanie

Zieleń

Eugène Hénard miał świadomość tego, iż zwiększające się natężenie ruchu kołowego w mieście niesie ze sobą poważne konsekwencje związane z pogorszeniem stanu środowiska. Uważał, że rozwiązaniem tego problemu będą pasy zieleni prowadzone wzdłuż ulic. Taki zabieg miał usprawnić przepływ i wymianę powietrza, co w efekcie skutkowałoby znaczną poprawą warunków życiowych mieszkańców. Aby to uczynić Hénard zaproponował rezygnację z tradycyjnego sytuowania fasad budynków równolegle do drogi na rzecz “schodkowych bulwarów“.

stepped boulevard

Lokalizowanie budynków pod kątem do ulicy miało wiele atutów: zwiększony dostęp światła, a także umożliwienie nasadzeń drzew w powstałych trójkątach. Ponadto, wspomniane wcześniej trójkąty dawały szanse na rozwój funkcji rekreacyjnej oraz małych usług w mieście. Eugène Hénard znacznie przyczynił się także do zwiększenia liczby parków w Paryżu. Według jego wyliczeń paryżanie mieli niemal trzykrotnie mniej terenów zielonych niż londyńczycy. Zaproponowany przez niego układ zieleni miejskiej składał się z 9 dodatkowych parków wewnątrz granic miasta oraz 13 na obrzeżach Paryża. Docelowo każdy mieszkaniec miał mieć możliwość dotarcia do parku usytuowanego nie dalej niż 1 km oraz skweru/ogrodu w odległości nie większej niż 500 m. Poniżej mapka, pokazująca nowe parki – zaznaczone czarnym wypełnieniem.

parki

Na koniec chciałbym zaznaczyć, iż biografia Hénarda jest dużo bogatsza, a dokonania francuskiego architekta znacznie szersze. To, co znajduje się powyżej jest tylko czubkiem góry lodowej. Dla tych, którzy chcieliby zgłębić wiedzę na temat osiągnięć Francuza polecam w pierwszej kolejności zająć się tematyką przebudowy Paryża. W tym artykule poruszyłem jedynie aspekt komunikacyjny oraz przyrodniczy, a Hénard miał również znaczny wpływ na wygląd wielu ważnych paryskich placów (jak np: Plac Operowy) i ulic. Ponadto, w 1910 roku wygłosił na konferencji w Londynie swoja pracę pt. “Miasto Przyszłości”, w której opisał m.in. wielopoziomowe zastosowanie dla dróg.

Poniżej zamieszczono współczesny wygląd placów, dla których Hénard w 1907 roku zaproponował wprowadzenie ruchu okrężnego. Czy się przyjęło?  Oceńcie sami!

Plac Charles’a de Gaulle’a

place de nation

Place de la Nation