AKTUALNOŚCI

Rada Legislacyjna o Kodeksie urbanistyczno-budowlanym

Rada Legislacyjna wydała w grudniu opinię o Kodeksie urbanistyczno-budowlanym. 

We wnioskach przedstawionych przez Radę czytamy:

1. Wskazane w treści niniejszej opinii zastrzeżenia dowodzą, że w proponowanej wersji Kodeksu znajdują się przepisy naruszające konstytucyjne gwarancje praw i wolności, nieznajdujące uzasadnienia w świetle zasady proporcjonalności zawartej w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Opinia Rady Legislacyjnej nie może zastępować uzasadnienia projektu Kodeksu i wykazywać konstytucyjności poszczególnych rozwiązań w nim zawartych. Niemniej jednak w przypadku przynajmniej niektórych wskazanych w niniejszej opinii ograniczeń istnieją poważne wątpliwości co do ich znaczenia dla ochrony interesu publicznego oraz ich adekwatności, jeżeli uznać, że mają one służyć realizacji tego interesu.

2. Na wątpliwości co do zgodności z Konstytucją RP wskazują również przestawione zastrzeżenia wobec projektowanych przepisów Kodeksu, upoważniających do wydawania aktów podustawowych.

3. Zbyt swobodna redakcja i nadmierna niedookreśloność w przepisach normujących „Zasady ogólne” oraz brak w katalogu tychże zasad zasady uwzględniania prawa własności w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, owocują kontrowersyjnymi rozwiązaniami wprowadzonymi do pozostałych przepisów Kodeksu.

4. Niedoskonałości materialnych i formalnych aspektów procesu inwestycyjno-budowlanego, w szczególności: 1) wskazane powyżej wątpliwości, odnoszące się do konstrukcji prawnej aktów planowania przestrzennego (wysoki stopień skomplikowania i nieuzasadniona kazuistyka niektórych przepisów); 2) dyskusyjne uregulowania prawno-finansowe dotyczące opłaty infrastrukturalnej; 3) ograniczenie praw osób trzecich w postępowaniach w sprawie udzielenia zgody inwestycyjnej; 4) nieuzasadnione zmiany dotychczasowych konstrukcji prawnych wypracowanych przez inne gałęzie prawa (np. regulacja podziału nieruchomości), mogą się stać niebezpiecznymi hamulcami rozwoju społeczno-gospodarczego.

5. Opiniowany projekt nie spełnia standardów poprawnej legislacji: 1) brak tekstu projektu ustawy – Przepisy wprowadzające Kodeks urbanistyczno-budowlany oraz tekstów projektów rozporządzeń wykonawczych o znaczeniu podstawowym dla opiniowanego aktu, 2) niepoprawna struktura aktu, 3) mylne nazewnictwo niektórych jednostek redakcyjnych, 4) brak adekwatności tytułów jednostek redakcyjnych względem zawartych w nich regulacji i odwrotnie błędnego klasyfikowania przepisów do jednostek redakcyjnych (np. sytuowania przepisów materialnych w rozdziałach normujących kwestie proceduralne), 5) stosowanie niewłaściwej terminologii, w tym używanie zwrotów i wyrażeń opisowych, 6) liczne błędy językowe; wszystko to świadczy o tym, że tekst Kodeksu nie został poddany wnikliwej korekcie redakcyjnej. Rezultatem braku należytej staranności projektodawcy są poważne trudności w ustaleniu normatywnej treści proponowanych przepisów. Wskazane w niniejszej opinii naruszenia ZTP nie przysparzają powagi opiniowanemu projektowi. Należy raz jeszcze podkreślić, że kodeksy są szczególnie istotnymi aktami w systemie prawa, posiadającymi między innymi takie atrybuty jak: przejrzystość układu, jasność języka, kompletność regulacji. Na podobne cechy i funkcje kodeksu wskazuje Trybunał Konstytucyjny uznając, że „istotą kodeksu jest stworzenie koherentnej i – w miarę możliwości – zupełnej oraz trwałej regulacji w danej dziedzinie prawa (…)”, w której użycie poszczególnych terminów i pojęć „traktuje się jako wzorcowe i domniemywa się, iż inne ustawy nadają im takie samo znaczenie”.

6. W wielu przypadkach uzasadnienie projektu Kodeksu nie zawiera argumentacji, przekonującej o słuszności proponowanych regulacji, czego wyrazem są uwagi przedstawione w różnych miejscach niniejszej opinii.

Podsumowując, zgłoszone zastrzeżenia i wątpliwości nie dają Radzie Legislacyjnej podstaw do tego, aby rekomendować opiniowaną wersję Kodeksu urbanistyczno-budowlanego do dalszych etapów procesu legislacyjnego.

Z pełnym tekstem opinii można przeczytać na stronie Rady.