Projektowanie uniwersalne opiera się na tworzeniu miejsc publicznych w taki sposób, aby były one dostępne dla wszystkich. Zwiększona dostępność do wspólnych dóbr ma na celu zachęcenie do udziału w życiu publicznym osób o różnych stopniach niepełnosprawności. Konwencja dotycząca równych praw dla ludzi niepełnosprawnych została zawetowana przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 13 grudnia 2006 roku.

Państwa członkowskie zostały w ten sposób zobowiązane do wprowadzenia należnych działań zapewniających dostępność do miejsc publicznych oraz promowaniu projektowania uniwersalnego. Norwegia jest jednym z tych krajów, które podpisały konwencję i zobowiązała się do wypracowania strategii rozwoju budynków oraz miejsc publicznych zgodnej z zasadami projektowania uniwersalnego.

W 2009 ratyfikowano konwencję i wdrożono obowiązek projektowania uniwersalnego do obecnego prawa. Powstała całkiem nowa ustawa zapobiegająca dyskryminacji osób niepełnosprawnych z powodu braku dostępu do miejsc publicznych. Ustawa ta dotyczy publicznych instytucji oraz prywatnych podmiotów gospodarczych skierowanych do społeczeństwa. Ponadto pracodawcy mają obowiązek promowania projektowania uniwersalnego, równego traktowania w miejscach pracy i zapewnienia takich samych możliwości, bez względu na to czy osoba jest niepełnosprawna czy nie. Ma to uświadomić społeczeństwu, że każdy człowiek ma prawo do uczestnictwa w życiu społecznym. Ogólna dostępność ma pomóc w bezproblemowym oraz samodzielnym poruszaniu się w miejscach publicznych.

W 2009 roku powstał również plan działań na rzecz zwiększenia dostępności dla osób niepełnosprawnych przy użyciu projektowania uniwersalnego. Plan ten zakłada, że do 2025 roku Norwegia będzie krajem uniwersalnie zaprojektowanym. W artykule 1. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wdrożono obowiązek wprowadzenia projektowania uniwersalnego przy wypracowywaniu nowych planów zagospodarowania przestrzeni publicznej oraz przy planowaniu konstrukcji budowlanych. W przypadku miejsc i budynków przeznaczonych do użytku publicznego, które zostały wybudowane dużo wcześniej będzie potrzebna modernizacja. Z uwagi na to, że jest to kosztowny proces postanowiono przeprowadzić go częściowo, z naciskiem na miejsca, które w pierwszej kolejności powinny przejść proces dostosowania do warunków.

Śmiało można stwierdzić, iż Oslo jako stolica Norwegii jest miastem dostępnym dla wszystkich. Duża ilość miejsc publicznych jest ogólnodostępna, dzięki czemu osoby niepełnosprawne mogą swobodnie się poruszać, czy korzystać z komunikacji miejskiej bez większych problemów. W dodatku co roku przyznawane są nagrody innowacyjne w kategorii najlepiej uniwersalnie zaprojektowanego budynku lub miejsca publicznego w Norwegii. W 2011 roku wygrał plac Schandorff znajdujący się w Oslo, który został zaprojektowany według koncepcji projektowania uniwersalnego w połączeniu ze strukturą zieleni. Miejsce to wyróżnia się tym, że jest funkcjonalne jak i atrakcyjne wbrew powszechnym opiniom, iż projektowanie uniwersalne głównie opiera się na monotonii i nie ma w nim miejsca na kreatywność architektów.

Autor: Kinga Kot