AKTUALNOŚCI

Polska wygrała spór w sprawie wyburzenia zabytku w stolicy

Polska wygrała spór przed Międzynarodowym Trybunałem Arbitrażowym w Londynie w sprawie rozwiązania umowy użytkowania wieczystego po wyburzeniu zabytku na tyłach Łazienek Królewskich.

O sprawie poinformowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Do wyburzenia koszar Pułku Huzarów Grodzieńskich z przełomu XIX i XX wieku, zlokalizowanych przy ulicy 29 Listopada 5, doszło w październiku 2011 roku.

W 2008 roku prawo użytkowania wieczystego atrakcyjnej działki, sąsiadującej bezpośrednio z Parkiem, odkupiła od Polmosu Lublin firma Parkview Terrace sp. z o.o. Akt notarialny użytkowania wieczystego pozwalał na adaptację budynku koszar na cele apartamentowca, lecz nakazywał zachowanie budynku. Dodatkowo trwała procedura o wpis do rejestru zabytków. Pomimo takich zapisów, spółka zdecydowała się wyburzyć obiekt (wyburzenie odbyło się w dni wolne od pracy) pod nowy apartamentowiec, zaprojektowany przez pracownię Czesława Bieleckiego. Obiekt został rozebrany bez wymaganego prawem pozwolenia, w trakcie trwania procedury o wpis do rejestru zabytków. Efektem była decyzja o rozwiązaniu umowy użytkowania wieczystego.

W odpowiedzi, stołeczny magistrat po raz pierwszy podjął decyzję – po raz pierwszy w historii – o utraceniu prawa do gruntu za zniszczenie zabytku.

Już po tej decyzji spółkę Parkview Terrace przejęła firma Griffin z siedzibą w Luksemburgu. Zarówno sąd okręgowy, apelacyjny, jak i Sąd Najwyższy potwierdziły słuszność decyzji stołecznego ratusza i potwierdził, że inwestor ma zwrócić miastu działkę przy Łazienkach Królewskich, na której nielegalnie zburzono stuletni budynek koszar. Jednocześnie Griffin wniósł skargę do trybunału arbitrażowego przeciwko Polsce dotyczącej rozwiązania umowy użytkowania wieczystego. Inwestor zarzucił Polsce złamanie postanowień  umowy międzynarodowej w sprawie promowania i wzajemnej ochrony inwestycji podpisanej pomiędzy Belgią, Luksemburgiem a Polską w 1987 roku.

Po zbadaniu całości sprawy trybunał arbitrażowy w Londynie oddalił skargę spółki, wskazując, że strona polska miała podstawy rozwiązać umowę użytkowania wieczystego w związku z wyburzeniem zabytkowych koszar Pułku Huzarów Grodzieńskich. Zgodnie z postanowieniami umowy użytkowania wieczystego, spółka miała wyremontować obiekt, a nie dokonać jego rozbiórki.

Bardzo się cieszę z wyniku międzynarodowego arbitrażu. Zabytki potrzebują inwestorów, bo inwestycje są dla wielu obiektów jedyną szansą na ich zachowanie. Nie możemy jednak tolerować łamania prawa i niszczenia zabytków w imię korzyści finansowych. Potrzebujemy dziś rozwoju i inwestycji z mądrym wykorzystaniem potencjału dziedzictwa kultury. Ta sprawa powinna być wyraźnym sygnałem dla deweloperów, że system ochrony zabytków w Polsce działa i nie będzie taryfy ulgowej

– skomentowała wiceminister kultury Magdalena Gawin, Generalny Konserwator Zabytków.