NIK krytycznie o mazowieckich decyzjach o warunkach zabudowy i pozwoleniach na budowę
Najwyższa Izba Kontroli skontrolowała proces wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz pozwoleń na budowę w województwie mazowieckim.
Izba zbadała prawidłowość prawidłowości wydawania decyzji i pozwoleń na terenie sześciu gmin oraz sześciu starostw województwa mazowieckiego w okresie od roku 2013 do I połowy roku 2015. Kontrola podjęta została z inicjatywy własnego NIK i przeprowadzona została jesienią oraz zimą. Nieprawidłowości stwierdzono w większości z 360 postępowań – 577 nieprawidłowości w 193 postępowaniach . Jak wynika z raportu pokontrolnego, badane postępowania administracyjne nie zawsze kończą się w przewidzianych prawem terminach. Rekordowy wynik oczekiwania na decyzję administracyjną wynosił aż 884 dni (Urząd Miasta Otwocka). Długość oczekiwania wynika m.in. ze zwłoki w podejmowaniu czynności przez urzędników ale również z odwołań od decyzji.
Wśród błędów wskazano także niepowiadamianie stron o wszczęciu postępowania, braki w dokumentacji czy nadawanie biegu postępowaniu administracyjnemu pomimo niekompletności złożonych wniosków. NIK zbadał również przypadku bezzasadnego zawieszania postępowania.
Brak planów zagospodarowania przestrzennego
NIK szuka również przyczyny konieczności wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Izba krytykuje niewystarczające pokrycie terenów gmin planami zagospodarowania przestrzennego co wydłuża procesy administracyjne i inwestycyjne. W przypadku obowiązywania planów, proces ten jest bardziej przejrzysty. Problem dotyczy jednak nie tylko województwa mazowieckiego – zgodnie z raportem Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa opublikowanym wiosną, w ich zasięgu znajduje się dziś jedynie około 28 procent powierzchni Polski. Na pozostałym obszarze inwestycje są opierane o decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, które w pierwotnych założeniach miały pełnić jedynie funkcje uzupełniające i pomocnicze, natomiast dziś stanowią podstawę inwestowania w Polsce – dotyczą około 60 proc. realizowanych inwestycji.
NIK skierowała pod adresem Ministra Infrastruktury i Budownictwa wnioski o podjęcie prac legislacyjnych, mających na celu wprowadzenie obowiązku uchwalania przez gminy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla terenów przewidzianych w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin pod zabudowę.
Mała popularność złoszenń budowy
NIK sprawdziła również, na ile zostały osiągnięte cele przyjętej w ubiegłym 2015 roku nowelizacji Prawa budowlanego. Nowelizacja miała na celu usprawnienie procesu budowy i przebudowy domów jednorodzinnych przez możliwość jedynie zgłoszenia rozpoczęcia budowy, bez konieczności uzyskiwania pozwolenia. Wnioski płynące z kontroli NIK pokazują, że w sześciu zbadanych starostwach powiatowych wpłynęłyo w drugiej połowie 2015 r. łącznie jedynie około 500 zgłoszeń, co stanowi jedynie niewielki procent liczby wydanych pozwoleń. Skąd takie wyniki? NIK zaznaczyła, że część pozwoleń na budowę wciąż wydawana jest w terminie krótszym niż termin złożenia sprzeciwu do przedstawionego przez inwestora zgłoszenia. Dodatkowo, w przypadku zezwoleń utrudniona zostaje możliwość wprowadzenia zmian w projekcie w przeciwieństwie do pozwolenia na budowę gdzie inwestor do wniosku o zmianę decyzji może załączyć projekt obejmujący tylko zakres wnioskowanej zmiany.
Nieprawidłowości w zbadanych postępowaniach (źródło: NIK)
Stwierdzone nieprawidłowości w postępowaniach o pozwoleniu na budowę (zidentyfikowane w 59 na 180 badanych postępowań):
- 19 przypadków – brak dokumentowania podejmowanych czynności
- 13 przypadków – brak określenia w decyzji specjalności inspektora nadzoru inwestorskiego
- 13 przypadków – zatwierdzenie w decyzjach projektów architektoniczno-budowlanych zawierających niewłaściwie ponumerowane strony
- 10 przypadków – niezapewnienie stronom czynnego udziału w postępowaniu
- 7 przypadków – określenie danych ewidencyjnych nieruchomości niezgodnie z decyzjami o wzizt
- 5 przypadków -brak ustanowienia w decyzji inspektora nadzoru inwestorskiego
Stwierdzone nieprawidłowości w postępowaniach o wydanie dezyzji o wzizt (zidentyfikowane w 134 na 180 badanych postępowań):
- 186 przypadków – nieprzekazanie kopii decyzji o ustaleniu lokalizacji celu publicznego Marszałkowi Woj. Mazowieckiego
- 100 przypadków – brak dokumentowania podejmowanych czynności
- 59 przypadków – naruszenie terminów do wydania decyzji o wzizt
- 46 przypadków – niepowiadomienia stron o przyczynach zwłoki i o nowym terminie załatwienia sprawy
- 43 przypadki – akceptacja niekompletnych wniosków
- 32 przypadki – nieodpowiednie opisanie załączników graficznych do decyzji o wzizt
- 29 przypadków – nieinformowanie stron o podejmowanych przez organ działaniach
- 10 przypadków – niezapewnienie stronom czynnego udziału w postępowaniu
- 5 przypadków – błędy przy zawieszaniu postępowań
Źródło: NIK
