Miasto 2.0 – Smart City 2016: SMART Zabrze
Ewa Weber
Sekretarz Miasta Zabrze, Urząd Miejski w Zabrzu,Wydział Zarządzania Zasobami Ludzkimi i Organizacji Pracy
Myślenie strategiczne stanowi podstawę dobrego funkcjonowania zarówno organizacji jak i działań o charakterze globalnym, dlatego też Miasto Zabrze od 2009 roku posiada strategię budowy Społeczeństwa Informacyjnego.
Autorzy opracowania “Smart Cities Study: International study on the situation of ICT, innovation and Knowledge in cities” zauważają, że miasto może być traktowane jako “inteligentne”, gdy podejmuje inwestycje w kapitał ludzki i społeczny oraz infrastrukturę komunikacyjną w celu aktywnego promowania zrównoważonego rozwoju gospodarczego i wysokiej jakości życia, w tym mądrego gospodarowania zasobami naturalnymi, przez partycypację obywatelską.
W związku z powyższym jestem przekonana, że większość zwolenników koncepcji „inteligentnego miasta” zgodzi się zapewne z tym, że określenie smart łączy się z ułatwianiem życia zwykłym mieszkańcom, dzięki wykorzystaniu technologii i inwestycjom w społeczeństwo oraz w wiedzę.
Mając na względzie powyższe, uważam że Miasto Zabrze można uznać jako smart city. Podkreślić należy również fakt, że nie skupiamy się jedynie na działaniach Urzędu Miejskiego w Zabrzu ale również na działaniach miejskich jednostek organizacyjnych oraz spółek, w tym Kardio-Med Silesia, gdyż Miasto Zabrze to również miasto medycyny. Kardo-Med Silesia to pierwszy śląski park technologii medycznych, który powstał w Zabrzu, w pobliżu Śląskiego Centrum Chorób Serca, gdzie łączą się wysiłki naukowców i lekarzy w dziedzinach, które już są istotne, a wkrótce będą wyznaczały kierunki rozwoju medycyny.
Kluczowymi projektami była budowa infrastruktury do transmisji danych oparta o światłowody i transmisję radiową.
Zabrzańska Szerokopasmowa Sieć Światłowodowa i Bezprzewodowa to:
- 4 projekty z dofinansowaniem unijnym zrealizowane w okresie 2012-2014 o wartości 29 397 084,62 zł z czego dofinansowanie wyniosło 20 301 162,26 zł czyli 68,83%
Rezultaty już dziś to:
- 100 km sieci światłowodowej
- 216 podpiętych punktów dostępowych
Sieć bezprzewodowa to:
- 6 stacji bazowych, obejmujących swym zasięgiem 90% miasta
- 50 punktów dostępowych
Skupiając się wprost na ułatwianiu życia zwykłym mieszkańcom, dzięki wykorzystaniu technologii i inwestycjom w społeczeństwo oraz w wiedzę, możemy wskazać przykładowe działania Miasta Zabrze:
W Sieci Kultury – utworzenie systemu e-informacji kulturalnej na terenie Gminy Zabrze dającego m.in. następujące korzyści:
- utworzenie jednego portalu internetowego prezentującego informacje kulturalne z różnych instytucji kulturalnych,
- prezentacja szczegółowych modeli obiektów architektonicznych z terenu Miasta, w tym niektórych w formie interaktywnej,
- możliwość otrzymywania newslettera zawierającego aktualności kulturalne,
- zebranie w jednym miejscu odnośników do wszystkich instytucji kultury funkcjonujących w mieście.
Aktywne Zabrze – Polega na całorocznym prowadzeniu zajęć sportowo-rekreacyjnych dla mieszkańców naszego miasta, na które składają się bezpłatne treningi prowadzone przez uprawnionych instruktorów/trenerów w następujących dyscyplinach sportowych: aerial yoga, bieganie, cross fit, fitness, kolarstwo MTB i szosowe, narciarstwo zjazdowe i biegowe, Wight runners (bieganie nocą), nordic walking, snowboard, spinning, tenis, wspinaczka halowa.
Ponadto w ramach Programu AKTYWNE ZABRZE przeprowadzane są zawody sportowe w narciarstwie biegowym, w narciarstwie zjazdowym, w biathlonie letnim (bieg + strzelanie z laserowych karabinków), Mistrzostwa Zabrza MTB (na rowerach górskich), Mistrzostwa Zabrza – Festiwal Biegowy.
SIoT – Budowa Systemu Informacji o Terenie dla Miasta Zabrze, który umożliwia:
- udostępnienie mieszkańcom Zabrza i nie tylko poprzez Internet, danych przestrzennych
o mieście, - prezentacja danych zawartych w systemach GIS poprzez kilka wyodrębnionych portali internetowych,
- promocja Zabrza – uruchomienie Interaktywnego Planu Miasta, włączonego w strukturę SIoT, jako wielofunkcyjny portal GIS, zapewnia osobom odwiedzającym Miasto dostęp
do szeregu ciekawych, aktualnych i atrakcyjnie zaprezentowanych informacji.
Punkt Informacji o Mieście, w którym można uzyskać m.in. informacje o noclegach, restauracjach, zabytkach, o odbywających się w mieście imprezach kulturalnych i połączeniach komunikacyjnych.
Zabrzański Senior 65+ Celem Programu jest podniesienie poziomu aktywności oraz zwiększenie dostępności dla osób, które ukończyły 65 rok życia, między innymi w zakresie usług rekreacyjnych, sportowych, kulturalnych i innych, a także kształtowanie pozytywnego wizerunku osób starszych w społeczeństwie miedzy innymi poprzez stworzenie i rozwijanie katalogu ulg dla osób uprawnionych.
Rodzina na 5+ Celem Programu ”Rodzina na 5+” jest zwiększenie dostępności do dóbr kultury, imprez sportowych i rekreacji poprzez stworzenie i rozwijanie katalogu ulg dla osób uprawnionych.
Osobami mogącymi wziąć udział w Programie są członkowie rodzin wielodzietnych i rodzin zastępczych oraz podopieczni zabrzańskich całodobowych placówek opiekuńczo ¬wychowawczych, zamieszkujący na terenie Miasta Zabrze.
Zabrzański budżet partycypacyjny to wieloetapowy proces, w którym mieszkańcy decydują o przeznaczeniu określonej części środków finansowych wydawanych z miejskiego budżetu. Etapy realizacji projektu to: składanie wniosków, przeprowadzenie oceny formalnej i prawno-finansowej złożonych wniosków, głosowanie oraz realizacja wybranych inwestycji. Pierwsza edycja trwała od marca do maja 2015 r. W głosowaniu mogli brać udział wszyscy mieszkańcy Zabrza, którzy ukończyli 16 rok życia. W pierwszej edycji zgłoszono 146 projektów, a 108 przeszło pozytywnie weryfikację formalną i zostało poddanych głosowaniu. W samym głosowaniu udział wzięło ponad 32 tys. mieszkańców. Wartość budżetu w pierwszej edycji wynosiła 3 mln złotych.
W drugiej edycji budżetu partycypacyjnego wzięło udział ponad 33 tyś. mieszkańców Zabrza, którzy łącznie oddali 81 022 głosów. Biorąc pod uwagę zakładane środki (2,7 mln zł dla dzielnic „dużych” i 1,3 dla dzielnic „małych”) do projektu uchwały budżetowej na rok 2016 zostało wpisanych 18 projektów (12 z dzielnic „dużych” i 6 z dzielnic „małych”).
Drogowskaz – projekt realizowany przez MOPR w Zabrzu od 01.07.2015r. do 31.12.2017r. ma na celu wzrost kompetencji życiowych i umiejętności społeczno – zawodowych 500 osób objętych kontraktem socjalnym oraz 100 osób objętych działaniami w ramach Programów Aktywności Lokalnej oraz ich otoczenia.
Projekt jest skierowany do klientów Ośrodka zamieszkujących w Zabrzu, zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. Dostosowane do zdiagnozowanych indywidualnie potrzeb formy wsparcia w postaci m.in. warsztatów, treningów umiejętności społeczno-zawodowych, uczestnictwa w Klubie Integracji Społecznej mają na celu odbudowę i podtrzymanie zdolności do samodzielnego świadczenia pracy. Uczestnictwo w projekcie umożliwiającym skorzystanie z usług o charakterze społecznym, zawodowym, edukacyjnym oraz zdrowotnym ma doprowadzić do podniesienia bądź uzyskania kwalifikacji po opuszczeniu programu.
Dla Osób Niepełnosprawnych przygotowano rozbudowane działania w postaci instrumentów aktywnej integracji oraz działań środowiskowych.
W zakresie mądrego gospodarowania zasobami naturalnymi:
- KAWKA Program priorytetowy NFOŚiGW, pt. „Poprawa jakości powietrza. Część 2) KAWKA – Likwidacja niskiej emisji wspierająca wzrost efektywności energetycznej i rozwój rozproszonych odnawialnych źródeł energii”.
W ramach Programu KAWKA realizowane są rodzaje przedsięwzięć mające na celu ograniczenie niskiej emisji:
- likwidacja lokalnych źródeł ciepła tj.: indywidualnych kotłowni lub palenisk opalanych na paliwa stałe, kotłowni zasilających kilka budynków oraz kotłowni osiedlowych i podłączenie obiektów do miejskiej sieci ciepłowniczej lub ich zastąpienie przez źródło o wyższej niż dotychczas sprawności wytwarzania ciepła (w tym pompy ciepła).
- rozbudowa sieci ciepłowniczej w celu podłączenia istniejących obiektów do centralnego źródła ciepła wraz z podłączeniem obiektu do sieci;
- montaż kolektorów słonecznych celem obniżenia emisji w lokalnym źródle ciepła opalanym paliwem stałym, bądź celem współpracy ze źródłem ciepła zastępującym źródło ciepła opalane paliwem stałym.
- PONE- Program Ograniczenia Niskiej Emisji – Celem PONE jest poprawa stanu środowiska naturalnego w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego poprzez zmniejszenie ilości zanieczyszczeń pyłowo-gazowych powstających w procesie spalania paliw kopalnych emitowanych do atmosfery przez źródła ciepła zlokalizowane w budynkach jednorodzinnych usytuowanych na terenie miasta Zabrze. Istotna jest także poprawa stanu energetycznego budynków jednorodzinnych, których właściciele zgłosili chęć przeprowadzenia termomodernizacji, a co za tym idzie zmniejszenie kosztów ogrzewania i zużycia paliwa.
- Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze gminy Zabrze – Przedsięwzięcie obejmuje rekultywację 10 wielkoobszarowych terenów zdegradowanych o łącznej powierzchni 183,22 ha (poprzemysłowych i nieużytków), na których częściowo występuje skażenie gleby, składowane są pozostałości po procesach produkcyjnych, istnieje niebezpieczeństwo związane z niezabezpieczonymi urwiskami, ruinami budowli poprzemysłowych oraz teren jest zniszczony przez bieżące działania człowieka. Równocześnie na tych terenach występują obszary przyrodniczo cenne, które należy chronić. Wybrano także tereny, które mogą być wykorzystane do celów edukacyjnych.
Rezultaty prac:
- Zrekultywowana powierzchnia ponad 180 ha zdewastowanych obszarów Miasta Zabrze: utworzenie miejsc dostępnych dla Mieszkańców z możliwością wykorzystania ich w celach edukacyjnych i rekreacyjnych
- Utworzenie w sumie ok. 15 km ciągów pieszo- rowerowych
- Nasadzenia ok. 1 800 szt. drzew oraz 29 000szt. krzewów
- Wyznaczenie ścieżek ekologicznych w oparciu o walory siedliskowe terenu (gatunki ptaków, siedliska, sukcesja flory, miejscowy biotop)
- Wykonanie stanowisk obserwacyjnych, tablic informacyjnych, stacji dydaktycznych
- Wykonanie punktu widokowego.
Do działań usprawniających komunikację możemy zaliczyć:
- Wprowadzenie w zakresie Gminy ( Urząd Miejski oraz Miejskie Jednostki Organizacyjne) elektronicznego systemu obiegu dokumentów.
- jednolity system obiegu dokumentów w Gminie,
- innowacyjność projektu – realizacja projektu w „chmurze”,
- wymiana dokumentów pomiędzy Urzędem i jednostkami oraz pomiędzy jednostkami – wyłącznie elektronicznie,
- wspólne dla wszystkich jednostek infrastruktura serwerowa i administracja bazą danych
w Urzędzie Miejskim, - dostęp do platform SEKAP i ePUAP dla wszystkich jednostek miejskich,
- w ramach projektu doposażono wszystkie jednostki miejskie w sprzęt komputerowy.
- System obsługi Rady Miasta
Funkcjonalność systemu eSesja:
- Kompleksowa obsługa Rady
- Przygotowywanie posiedzeń
- Przeprowadzanie posiedzeń
- Generowanie porządków obrad
- Drukowanie dokumentów sesyjnych
- Elektroniczna dystrybucja materiałów dla Radnych
- Komunikacja z Radnymi (wysyłanie sms-ów, maili)
- Przygotowywanie projektu protokołu z obrad
- Zarządzanie kontaktami w Radzie
- Przygotowywanie zaproszeń na posiedzenia
- Obsługa głosowań
Korzyści:
• zmniejszenie kosztów administracji publicznej poprzez zastąpienie materiałów drukowanych formą elektroniczną,
• zastosowanie systemów audio-wizualnych poprawiających organizację obrad Rady Miasta, uporządkowanie zabierania głosu, zwiększenie pewności głosowań,
• poprawienie standardów pracy radnych,
• wprowadzenie elektronicznej komunikacji z Radnymi Rady Miasta Zabrze.
Przykładowe działania związane z przedsiębiorczością
- Karta młodego przedsiębiorcy Adresatem programu są osoby fizyczne do 35 roku życia prowadzące działalność gospodarczą w Zabrzu, posiadające wpis w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).
Program oferuje młodym przedsiębiorcom preferencje, ulgi, zniżki i udogodnienia oferowane przez lokalne firmy i instytucje.
Więcej na konferencji Miasto 2.0 – Smart City 2016
20 października 2016, Warszawa, hotel Radisson Blu Sobieski
http://www.computerworld.pl/konferencja/SmartCity2016
To wydarzenie znajduje się także w naszym kalendarzu.