Kopenhaga: Przekaż swoją kaucję dalej!

W wielu krajach Europy Zachodniej i Północnej obowiązują kaucje zwrotne na opakowania po płynach wszystkich typów – butelki PET i szklane oraz puszki. Zwrot opakowań nie uznawany jest tak jak w Polsce za coś uwłaczającego – u nas ostały się tylko zwrotne butelki po piwie. Jednak nawet z tak rozwiniętą infrastrukturą nie jest możliwy zwrot wszystkich opakowań – trudno oczekiwać, że ktoś biegający cały dzień po mieście będzie nosił ze sobą puste butelki. W ten sposób ponoszone są straty środowiskowe i ekonomiczne.

Duńczycy postanowili to zmienić. Na początku czerwca kopenhaskie władze wraz z fundacją KBHpant zainicjowały akcję „Giv din pant videre” („Przekaż swoją kaucję dalej”). Do przyulicznych koszy na śmieci montowane są specjalne półki, na których można ustawiać opakowania. Wówczas osoby o słabej sytuacji ekonomicznej, zajmujące się zbieraniem puszek i butelek, będą mogły je z łatwością zabrać. Dodatkowo zyskają one odrobinę godności dla często wykluczanej grupy społecznej. Poza półkami, mogą być montowane na przystanki autobusowe specjalne stojaki – takie rozwiązanie pojawiło się na Bornholmie.

KBHpant1

Przyuliczny kosz z półką na opakowania zwrotne; źródło: KBHpant; licencja: CC BY 4.0

Pierwszą półkę zamontował Mortn Kabell, prezydent miasta odpowiedzialny za ochronę środowiska, wraz z jednym ze zbieraczy. Inicjatywa ta ma na celu zwiększenie ilości sortowanych odpadów i zminimalizowanie wartości traconych kaucji – obecnie w skali jest to około 166 milionów koron rocznie. Pilotażowym programem objęta jest dzielnica Vesterbro w okolicach Dworca Centralnego, Sønder Boulevard i Halmtorvet. Jeśli rozwiązanie to do końca sierpnia sprawdzi się, zostanie wprowadzone w całej Kopenhadze.

Nie jest to jedyna akcja, która ukierunkowana jest na osoby zbierające butelki. W ubiegłym roku stowarzyszenie Pantbørsen stworzyło program, w którym mieszkańcy stolicy i Aarhus mogą dzwonić do zbieraczy (istnieje specjalna baza kontaktów w podziale na dzielnice), a ci odbierają opakowania z domów. W tym roku Pantbørsen przy współpracy z KBHpant ustawia drewniane skrzynki na butelki i puszki, zachęca również do ich lokowania w przydomowych ogródkach.