AKTUALNOŚCI

Astana – czyli stolica

Idea przeniesienia stolicy Kazachstanu pojawiła się na początku lat 90. XX w. Wtedy to głównym miastem republiki były Ałmaty, zlokalizowane w południowo wschodniej części kraju. Latem 1994 roku oficjalnie zatwierdzono ustanowienie nowej stolicy w centralnej części kraju, jednak oficjalnie nie była to jeszcze „Astana”. Obecna nazwa obowiązuje bowiem dopiero od roku 1998.

Miasto zostało założone w XIX wieku jako rosyjska forteca Akmolińsk. Za czasów sowieckich nazwę zmieniono na Celinograd, jednak po upadku ZSRR i utworzeniu państwa Kazachstan wrócono do korzeni i nadano miastu nazwę Akmoła. Stolicę przeniesiono w grudniu 1997 roku, a nazwa „Astana” została nadana w kolejnym roku kalendarzowym. Co ciekawe w języku kazachskim oznacza po prostu… stolicę.

Grafika: astana.gov.kz

Grafika: astana.gov.kz

Astana jest miastem zaplanowanym, podobnie jak stolice Australii czy Brazylii. Podczas procesów przygotowawczych do przeniesienia stolicy zdecydowano się na przeprowadzenie otwartego krajowego konkursu na przygotowanie koncepcji dla nowego miasta. Swoje wizje przedstawiło 17 zespołów z całego Kazachstanu. Kolejne lata rozwoju miasta bazowały na zwycięzcy tego konkursu. Już po przeniesieniu stolicy ogłoszony został kolejny konkurs, tym razem o charakterze międzynarodowym, który przyniósł prawie 50 wizji dla ówczesnej Akmoły. Zwycięzcą został japoński architekt, Kisho Kurokawa, i to mu powierzono przyszłość miasta.

Wizja rozwoju Astany, autorstwa Japończyka, została przyjęta przez rząd Kazachstanu w 2001 roku. Obejmowała okres do roku 2030, kiedy to w stolicy mieszkać miało około 800 tysięcy osób. Niestety wstępne szacunki okazały się błędne – w mieście już dziś mieszka więcej osób niż zaplanowano na koniec drugiego trzeciego dziesięciolecia. Wymusiło to stworzenie kolejnej koncepcji – otwierającej możliwości dalszego rozwoju przestrzennego miasta. Według nowych szacunków, w 2030 Astanę zamieszkiwać będzie ponad 1,2 mln mieszkańców.

Centrum Handlowe Kham Shatyr - zwane też "największym namiotem" | fot. Karim Yergaliyev flickr.com | lic CC-BY-2.0

Centrum Handlowe Kham Shatyr – zwane też “największym namiotem” | fot. Karim Yergaliyev flickr.com | lic CC-BY-2.0

Dzięki takiej historii miasto podzielić można na trzy dzielnice: Almaty, Saryarka (obie stworzone w maju 1998 roku) oraz najnowszą – Yesil (2008). Ostatnią z nich charakteryzuje wiele nowoczesnych budynków – wieżowców i obiektów nauki, kultury czy instytucji rządowych. To dla tej dzielnicy powstaje wiele futurystycznych wizji takich jak np. stoki narciarskie na dachach budynków czy zrealizowane centrum handlowe Khan Shatyr (fot. powyżej), od pracowni Normana Fostera. W dzielnicy Yesil powstały również główne obiekty sportowe Kazachstanu, gdzie mecze rozgrywają reprezentacje tego kraju. Nowe przestrzenie rozwojowe Astany charakteryzuje geometryczny układ dróg. Miasto przecina rzeka Iszym, której brzegi w nowych dzielnicach stanowią szeroki zielony korytarz. Zgodnie z umową sprzed siedmiu lat, do roku 2017 miasto zamierza uruchomić system tramwajowy. Co ciekawe, rok temu tramwaje przestały jeździć po ulicach poprzedniej stolicy państwa. Powstała również wizja stworzenia nowego dworca kolejowego.

Astana | fot. Ken and Nyetta | lic. CC-BY-2.0

Astana | fot. Ken and Nyetta | lic. CC-BY-2.0

Stolica Kazachstanu dotkliwie odczuwa wszystkie wady i zalety klimatu kontynentalnego z mroźnymi zimami i gorącymi latami na czele. Grudzień, styczeń oraz luty to miesiące, w których średnia temperatura oscyluje w okolicach -15 stopni Celsjusza.

Nowoczesne wieżowce wyrastają spośród pól. Historyczna zabudowa znika pod kreskami geometrycznie wyznaczanych ulic. Astana jest jedną z najbardziej charakterystycznych stolic.

Dzielnica Yesil | fot. Digital Globe / Google Earth

Dzielnica Yesil | fot. Digital Globe / Google Earth

Warto wiedzieć
Architekt Astany Kisho Kurokawa, zmarł 12 października 2007 roku.